Een paar invoelende opmerkingen tijdens een consult verminderen al angst en onzekerheid van patiënten met kanker en zij onthouden meer informatie. Dit kost een arts slechts 38 seconden extra, zo blijkt uit twee publicaties van onderzoeksinstituut NIVEL in de wetenschappelijke tijdschriften Health Psychology en Patient Education and Counseling.
Patiënten worden door een slechte prognose overdonderd en daardoor vergeten zij veel van wat er in het slechtnieuwsgesprek wordt gezegd. Terwijl de informatie die de arts verstrekt over bijvoorbeeld de behandeling ze juist moet helpen met hun ziekte om te gaan en beslissingen te nemen.
De onderzoekers maten het effect van empatische of invoelende, meelevende communicatie tijdens slechtnieuwsgesprekken, door vijftig gezonde vrouwen te laten kijken naar een video van zo’n gesprek. Daarvan waren twee versies die volledig identiek waren, behalve dat in één versie enkele meelevende opmerkingen waren gemonteerd, bijvoorbeeld: “Wat er ook gaat gebeuren, we laten u nooit in de steek.”
De ene helft van de vrouwen keek naar de ene versie, de andere helft naar de andere versie. De huidgeleding van de vrouwen werd gemeten terwijl ze naar de video’s keken. Die geeft een indicatie van de mate van stress en angst. Vervolgens werd ze gevraagd wat ze zich herinnerden van de gegeven informatie.
“Empathie blijkt te helpen”, volgens NIVEL-programmaleider Sandra van Dulmen. Een arts kan zo met heel weinig extra inspanning en tijd patiënten helpen de impact van het slechte nieuws op te vangen met minder stress, angst en onzekerheid. “Patiënten blijken bovendien meer van de gegeven informatie te onthouden. Ze herinneren zich de informatie over de prognose beter en ook over de mogelijke behandelingen, en medisch-technische details.”