Zondag 1 april is het tien jaar geleden dat het officieel legaal is om euthanasie uit te voeren. Voor artsen veranderde er veel toen de euthanasiewet op 1 april 2002 van kracht werd. Vijf vragen aan longarts en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) , Petra de Jong.
Konden artsen het over euthanasie hebben voor 1 april 2002, als ze het toch deden?
Er werd heel weinig over gesproken. Daardoor hadden we vaak ook geen idee over hoe het precies moest. Mijn eerste patiënt had ik te weinig medicatie gegeven, waardoor het overlijden 9 uur duurde. Bovendien heb ik meermaals op het politiebureau gezeten voor verhoor. Met knikkende knieën, want ik vreesde wel voor een rechtszaak.
Dus er was opluchting toen het wel mocht?
Ja, voor mij en voor mijn collega’s. Zolang een arts zich aan de regels hield, kon je over euthanasie praten. Door overleg werd de uitvoering zorgvuldiger
Tegelijk moesten artsen ineens kiezen of ze wel of niet meewerkten?
Andere artsen hebben het me nooit verboden. Maar ik ken artsen die twijfelden en het niet deden. Dat is een bewuste keuze, mensen die het om geloofs- of gewetensreden niet doen, hebben daar het recht toe. Alleen moeten ze wel doorverwijzen. Zeker in de eerste jaren leverde het schrijnende situaties op, omdat de communicatie tussen patiënt en arts soms spaak liep.
Nu overtreden artsen de wet als ze juist niet meewerken?
Dat klopt, er zijn artsen tuchtrechtelijk vervolgd, omdat ze de euthanasievraag van hun patient niet juist hebben behandeld. Maar dan had je geen arts moeten worden. Kijk, het is voor artsen geen dagelijkse praktijk en de een heeft er meer belangstelling voor dan de ander. Net zoals bepaalde artsen bijvoorbeeld liever bevallingen doen. Sommige artsen zijn minder bekwaam. Erken dat dan en verwijs door. We hebben ook niet voor niets de Levenseindekliniek opgezet en in een maand tijd honderd aanmeldingen gehad. Veel patiënten krijgen nul op het rekest.
Hoe kunnen dat er zoveel zijn?
Het schort nog aan de educatie, er is veel onzekerheid bij artsen. In de opleidingen voor artsen is er nu wel veel aandacht voor, al vinden jonge artsen het lastig om euthanasie uit te voeren. Ze hebben vaak nog niet gezien hoe een patiënt kan lijden. Mijn advies aan artsen is: laat je informeren als je vragen van een patiënt over euthanasie krijgt. Je weet lang niet alles en er is informatie zat voorhanden. (ANP)