De komende jaren dreigt een overschot aan personeel in de ouderenzorg. Pas vanaf 2025 zal dit overschot verdwijnen en zal er een tekort ontstaan aan werknemers. Dit stelt adviesbureau Berenschot in het boek ‘De vergrijzing voorbij’.
De redenen voor deze opmerkelijke constatering zijn de gevolgen van ingrepen van het kabinet, zoals de extramuralisering van ZZP 1 t/m 4. “De werkgelegenheid in de ouderenzorg zal de komende jaren dalen om pas in de periode 2025 tot 2050, wanneer het aantal 75-plussers boven de miljoen komt, echt te gaan stijgen”, aldus Eveline Castelijns, een van de auteurs.
Eerder kwamen berekeningen van het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Zorginnovatieforum, gebaseerd op groeicurven in de zorgvraag, uit op 300.000 respectievelijk 450.000 benodigde nieuwe werknemers in de zorg in 2025.
Vergrijzing
Berenschot stelt dat ouderen tegenwoordig pas met 75 jaar vergrijsd zijn, terwijl voorheen nog altijd uitgegaan werd van een leeftijd van 65. “Hierdoor wijzigt de vraag naar zorg in absolute aantallen: niet iedere 65-plusser heeft een zorgvraag. Bovendien leven mensen langer én in betere gezondheid,” aldus Castelijns.
Extramuralisering
Daarnaast verandert ook de aard van de zorgvraag. “Mensen willen langer zelfstandig thuis wonen en zo veel mogelijk zelfredzaam zijn. Dit sluit aan op de ontwikkeling van het scheiden van wonen en zorg, de extramuralisering. Dit zal in veel gevallen niet kunnen zonder ondersteuning van familie, vrienden of buren. Deze mantelzorgers zullen een deel van de taken van de professionele zorgverlener overnemen.”
Als zich al tekorten voordoen, worden die volgens Berenschot veroorzaakt door de lokale arbeidsmarktomstandigheden of hebben ze betrekking op een specifiek functieniveau. Dergelijke tekorten zijn eenvoudig op organisatieniveau op te vangen door omscholing of een andere taakverdeling.
Aanknopingspunten
Staatssecretaris Martin van Rijn, die het eerste exemplaar van het boek in ontvangst nam, is lovend: “Het boek biedt veel aanknopingspunten voor de discussie die we komende jaren gaan voeren over de kwaliteit van de ouderenzorg. Dit gaat over de kwaliteit van de zorg, maar belangrijker nog over een betekenisvol leven.”