Een beter inzicht in de achtergronden van heropnames, kan de ziekenhuiszorg daadwerkelijk verbeteren. Daarmee zijn heropnames echter nog geen valide kwaliteitsindicator. Dit concluderen Coen Stevering van Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg en Rianne Ruitenbeek van de Praktijk Index.
Onlangs publiceerden de onderzoekers over het onderwerp in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, zo meldt het ETZ. Vertrekpunt was een in Engeland ontwikkelde rekenmethode, die vooral een scherper zicht geeft op vermijdbare heropnames. Uit literatuur blijkt dat bijna een kwart van alle heropnames het gevolg is van zorg die “niet maximaal voldoet” en slechte ontslagvoorbereiding. Stevering: “Deze heropnames zijn dus vermijdbaar. Als je dat weet, kun je de meest ‘verdachte’ heropnames goed onderzoeken. Dit kan ziekenhuizen helpen bij het nemen van maatregelen om heropnames te voorkomen.”
Volgens Stevering heeft zowel het ziekenhuis als de patiënt baat bij deze inzichten. “Voor ziekenhuizen is het nuttig om te weten wat de reden voor een heropname was. Want een heropname is allereerst vervelend voor de patiënt, maar het zorgt ook voor extra kosten.”
Andere aanpak
Stevering analyseerde, samen met data-analist Rianne Ruitenbeek, ruim 1,6 miljoen heropnames in achttien Nederlandse ziekenhuizen. Daaruit bleek dat de Engelse classificatie kan worden toegepast op de Nederlandse opnamegegevens. Op basis daarvan ontwikkelden zij een nieuwe rekenmethode. Die maakt onderscheid tussen zeven verschillende oorzaken voor heropname. Ruitenbeek: “Elke categorie vereist andere maatregelen om heropnames te voorkomen. Zo vergt het terugdringen van heropnames bij chronisch zieken een heel andere aanpak dan bij heropnames die het gevolg zijn van complicaties.”
Kwaliteitsindicator
De ruimere toepassingsmogelijkheden van de heropnamecijfers betekenen volgens de onderzoekers nog niet dat er sprake is van een bruikbare kwaliteitsindicator. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gebruikt heropnames sinds 2015 als kwaliteitsindicator voor de patiëntveiligheid. Volgens de onderzoekers zijn de heropnamecijfers nog een te grove, weinig gespecificeerde maat.