Vluchtelingen weten maar moeilijk de weg te vinden in het Nederlandse zorgsysteem. Zorgverleners voelen zich op hun beurt nog onvoldoende toegerust om adequate zorg te verlenen voor de groeiende groep. Dat blijkt uit het rapport ‘Zorg, ondersteuning en preventie voor nieuwkomende vluchtelingen: Wat is er nodig?’ dat woensdag is gepubliceerd.
Minister Schippers van Volksgezondheid heeft kenniscentrum Pharos gevraagd om een inventarisatie te maken van de preventiemaatregelen, zorg en ondersteuning die nieuwe vluchtelingen al krijgen en waar er verbeteringen daarvan nodig zijn. Pharos sprak met vluchtelingen, huisartsen en andere deskundigen in het veld.
Tolken
Zorgverleners lopen tegen een aantal knelpunten op. Vluchtelingen kennen en begrijpen het Nederlandse zorgsysteem niet. Het fenomeen huisarts, de noodzaak van een verwijzing, ze hebben er nog onvoldoende weet van, omdat de voorlichting tekortschiet.
Consulten duren vaak veel langer door de noodzaak tot vertalen, het achterhalen van achtergrondinformatie van de vluchteling en de noodzaak om veel uitleg te geven over de organisatie van de zorg. Zorgverleners hameren dan ook op de noodzaak van professionele tolken. De LHV wordt regelmatig gebeld door huisartsen die de kosten voor tolken niet in verhouding vinden met de vergoeding voor een consult. Ook ziekenhuizen worstelen hiermee.
Veel respondenten uit het onderzoek maken zich zorgen over de weer toenemende duur van de asielprocedures en het negatieve effect dat dat zal hebben op de gezondheid van vluchtelingen. Zij hebben behoefte aan goede afstemming met de IND.
Betrek vluchtelingen zelf
Uit de gesprekken met vluchtelingen komt naar voren dat zij vaak een actievere rol willen spelen bij hun integratie. Vluchtelingen met een achtergrond in de gezondheidszorg willen graag bijdragen aan de hulp aan lotgenoten. “Vraag aan nieuwe vluchtelingen waar ze in de eerste periode in Nederland behoefte aan hebben en het antwoord is helder: wijs me de weg, leg uit hoe het hier werkt, leer me de taal en laat me werken. Naast de waardering voor alles wat er gedaan wordt voor hen als nieuwkomers, leeft er de sterke behoefte om het eigen leven vorm te geven”, zo in het rapport te lezen.
De belangrijkste aanbevelingen uit het rapport: • Ga naar de voorkant en investeer van meet af aan in preventie. Heb de gezondheidsrisico’s van de vluchtelingen in uw gemeente in beeld, net als die van andere inwoners. • Maak mensen beter wegwijs in onze samenleving en ons systeem van preventie en zorg en van zorgverzekeringen. Regel effectievere voorlichting op het terrein van gezondheid, seksualiteit, opvoeding e.d. • Start gelijk met participatie, activering, inburgering en taalbeheersing. Dat werkt als forse procesversneller voor integratie én het voorkomen van gezondheidsachterstanden. • Geef vluchtelingen een actieve rol bij initiatieven rondom hun gezondheid, voorlichting en participatie. • Maak afspraken over voldoende tijd en capaciteit voor preventie en tijdige signalering van gezondheidsrisico’s. Dat vraagt aan het begin een investering die zich later terugbetaalt. • Regel dat er gebruik kan worden gemaakt van tolken totdat mensen de taal zelf voldoende beheersen • Zorg dat gemeenten en lokale partners op maat hierin geadviseerd en ondersteund worden en zorg landelijk en lokaal voor goede kennisdeling. |