Thermometer and pills Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Het zorggebruik van zorgmedewerkers is in 2015 toegenomen. Om hun werk goed te kunnen doen, heeft één op de drie zorgmedewerkers fysiotherapie nodig en één op de twintig medewerkers psychische zorg. Dit blijkt uit onderzoek van de Stichting IZZ onder haar leden.
Medewerkers die werkzaam zijn in verpleeg- en verzorgingshuizen en in de thuiszorg maken het meest gebruik van fysiotherapie, van hen gaat eenderde naar de fysiotherapeut. Ter vergelijking: onder werkenden in Nederland is dit gemiddeld 24 procent. Het aandeel zorgmedewerkers dat gebruik maakt van fysiotherapie, nam toe van 28 procent in 2013, via 29 procent in 2014 naar 30 procent in 2015.
Onder ziekenhuismedewerkers is het gebruik van fysiotherapie in 2015 het hardst gestegen ten opzichte van 2014, namelijk met 1,4 procent. Zij kloppen bovendien vaker dan andere zorgmedewerkers aan bij de fysiotherapeut met chronische klachten. Fysiotherapie is voor de sectoren geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, verpleging, verzorging en thuiszorg en ziekenhuizen bij elkaar opgeteld een kostenpost van 110 miljoen euro.
Psychische zorg
Het aantal zorgmedewerkers dat gebruik maakte van psychische zorg, nam enkele procentpunten toe tot 5 procent in 2015. In de gehandicaptenzorg is het gebruik van psychische zorg met 6 procent het hoogst. Vooral jonge zorgmedewerkers wenden zich veelvuldig tot een zorgverlener in de ggz. Naar verhouding doet de zorgsector het beter dan de rest van Nederland: 9 procent van de totale bevolking deed in 2015 een beroep op psychische zorg.
De meeste zorgmedewerkers (57 procent) met psychische klachten lieten zich behandelen bij de praktijkondersteuner van de huisarts. Psychische zorg voor de medewerkers kost de zorgsector 40 miljoen euro. Het gebruik van de basis-ggz kromp in 2015 met 24 procent ten opzichte van 2014. Verder steeg het gebruik van specialistische ggz van 17 naar 19 procent. De totale ggz-kosten voor de vier hoofdsectoren in de zorg lopen op tot bijna 40 miljoen euro per jaar.
Grootverbruikers
Het zorggebruik is sterk afhankelijk van de zorgorganisatie waar iemand voor werkt. Volgens Stichting IZZ zijn er grote verschillen tussen zorgorganisaties en nemen deze verschillen toe. Organisaties met lage zorggebruikcijfers hebben deze verder omlaag gebracht, terwijl ‘grootgebruikers’ nog meer zorg zijn gaan afnemen.
Uit het onderzoek van Stichting IZZ blijkt dat zorgorganisaties met een laag zorggebruik met elkaar gemeen hebben dat er een organisatieklimaat is waarin fysieke en psychosociale veiligheid vooropstaat, stelt programmamanager Anouk Ten Arve zegt in het IZZ-ledenblad Inzicht, dat over het onderzoek gaat. “We hebben het programma ‘Gezond en Veilig werken in de zorg’ ontwikkeld, dat het organisatieklimaat gezonder maakt. Want zorgmedewerkers die ervaren dat hun werkgever oog heeft voor gezond werken, zijn gezonder en vitaler.”
Gezondheid
Dominique Vijverberg, directeur van Stichting IZZ, noemt de grote verschillen tussen zorgorganisaties opvallend. In Inzicht zegt hij zich vooral druk te maken over het feit dat het aantal zorggebruikers onder zorgmedewerkers toeneemt. Verder zegt hij: “De gezondheid van zorgmedewerkers wordt blijkbaar sterk beïnvloed door waar ze werken. Dat moet anders. Het kan ook anders. Er moet echt meer aandacht komen voor de gezondheid van de medewerkers.”
Als er niets verandert in de sector, blijven volgens Vijverberg “onnodig veel medewerkers in de zorg fysieke en psychische klachten houden, stijgt het zorggebruik verder en lopen de zorgkosten hoog op”. Hierdoor komt bovendien de kwaliteit van de zorg in het gedrang en verliest de sector haar aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt. “Niemand wil dan meer werken bij organisaties waar het zorggebruik hoog is.”
Stichting IZZ onderzocht voor het vijfde achtereenvolgende jaar de (geanonimiseerde) gegevens van haar leden. Zo’n 210 duizend mensen, ruim eenvijfde van de mensen die in de zorg werken, zijn lid van IZZ en nemen deel aan de collectieve IZZ Zorgverzekering. Stichting IZZ onderzoekt hun zorggebruik vooral om verklarende en beïnvloedbare factoren te vinden van de verschillen in zorggebruik, en om samen met zorgorganisaties oplossingen voor verbeteringen te ontwikkelen én uit te proberen.