Een meerderheid van de zorgverzekeraars en zorgaanbieders van medisch-specialistische zorg vindt dat het onderhandelingsproces in 2016 soepeler verloopt dan in voorgaande jaren. Wel noemen zij knelpunten in de contractonderhandelingen, onder meer over de groei van de zorguitgaven. Dit blijkt uit de Monitor contracteerproces medisch-specialistische zorg 2016 van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
De NZa vroeg zorgverzekeraars en ziekenhuizen of zij tevreden zijn over het contracteerproces. Uit de antwoorden blijkt dat zowel zorgverzekeraars als zorgaanbieders voor het overgrote grote deel (gematigd) tevreden zijn over het contracteerproces. Zelfstandige behandelcentra (zbc’s) zijn wat meer verdeeld dan de ziekenhuizen en zorgverzekeraars: de reacties van zbc’s lopen uiteen van zeer tevreden tot zeer ontevreden.
Voordeel
Als voordeel noemen de betrokken partijen het feit dat het contracteerproces eerder begon en sneller verloopt. De communicatie tijdens het contracteerproces is beter, maar de reactietermijn is vaak nog te lang. De afronding van de definitieve prijslijst 2016 laat te lang op zich wachten. Zorgaanbieders geven aan dat wisselingen van de zorginkopers niet bijdragen aan een voorspoedige contractering (op proces en inhoud).
De partijen noemden ook knelpunten in de inhoud van de contracten. Zorgaanbieders zeggen dat de focus bij zorgverzekeraars teveel ligt op de tarieven en plafonds. Verder wordt er niet of nauwelijks gekeken naar de kwaliteit van zorg en er is geen ruimte voor groei. Zorgverzekeraars op hun beurt vinden dat ziekenhuizen zich niet houden aan het hoofdlijnenakkoord, waarin een beperkte groei is afgesproken. Beide partijen zeggen dat het ontbreken van inzicht en vertrouwen in elkaars data de contractering vertraagt en belemmert.
Verschillend interpreteren
Aan ziekenhuizen, zbc’s en zorgverzekeraars is in verschillende maanden gevraagd naar de stand van zaken van de contractering. De antwoorden van de partijen liepen uiteen. Zo geven zorgverzekeraars in veel gevallen aan wat verder te zijn in de contractering dan de zorgaanbieders. Een verklaring hiervoor kan zijn volgens de NZa dat dit wordt veroorzaakt door het feit dat niet alle benaderde ziekenhuizen en zbc’s hebben gereageerd op de vragenlijst. Een andere mogelijke verklaring kan zijn dat de aanbieders en zorgverzekeraars vragen verschillend interpreteren.
Bij het verloop van het contracteerproces tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars valt het volgens de NZa op dat het aantal daadwerkelijk getekende contracten gedurende het jaar niet sterk oploopt. Dit zou kunnen worden verklaard doordat dit vooral meerjarencontracten zijn die al in een eerder jaar zijn gesloten en dat de nieuwe contracten in 2017 daadwerkelijk worden ondertekend. Op basis van de uitgevraagde informatie kan de NZa dit niet vaststellen. Verder is te zien dat het aantal bereikte akkoorden op hoofdlijnen in november, vlak voor het begin van het overstapseizoen, sterk stijgt.
Soepeler contracteerproces
De NZa neemt maatregelen die bijdragen aan een soepel contracteerproces. Zo heeft de zorgautoriteit een toetsingskader opgesteld om rust en stabiliteit te creëren in de regels voor het registreren en declareren van zorg. Daarnaast wordt de beleidscyclus vervroegd. De minister van VWS heeft besloten om de beleidscyclus voor de medisch-specialistische zorg voor het kalenderjaar 2018 te vervroegen naar 1 mei.
Dit betekent dat de NZa uiterlijk op 1 mei 2017 de prestaties, tarieven en regelgeving voor de medisch-specialistische zorg in 2018 bekend zal maken. Op dit moment stelt de NZa uiterlijk op 1 juli het beleid voor het volgende kalenderjaar vast. Het vervroegen van de beleidscyclus kan volgens de zorgautoriteit helpen om de contractonderhandelingen in 2017 eerder afgerond te hebben.