Salesbusiness 2013 © K.-U. Häßler / fotolia.com
MeanderGroep in Zuid-Limburg heeft opvallende resultaten geboekt met een nieuwe vorm van bekostiging in de thuiszorg; het aantal zorguren is gedaald met bijna 20 procent en de gemiddelde kosten per cliënt namen met 9 procent af, bij een klantwaardering van 8,2.
Volgens de betrokken partijen, waaronder naast MeanderGroep zorgverzekeraars CZ en VGZ, bewijst ‘Ruimte voor Resultaat’ dat de thuiszorg goedkoper en doelmatiger kan werken met behoud van kwaliteit. Dankzij de gerealiseerde besparing van drie miljoen euro heeft MeanderGroep bovendien een dreigend negatief resultaat weten te vermijden.
Slimme oplossingen
‘Ruimte voor Resultaat’ is een reactie op oneigenlijke prikkels in de thuiszorg. Van oudsher functioneren zorgaanbieders in een systeem waarin betaald wordt voor productie in plaats van uitkomsten, of -zoals MeanderGroep het noemt- “slimme oplossingen voor kwetsbare mensen”. Zodoende werd omzetmaximalisatie voor veel aanbieders een strategische doel. “We hadden juist behoefte aan een bekostigingssysteem op basis van resultaat”, zegt bestuursvoorzitter Roger Ruijters van MeanderGroep. “We willen persoonsgerichter kunnen werken. Geen standaardpakketten meer, geen uurtje-factuurtje, minder regels en minder administratie.”
Met het oog hierop sprak MeanderGroep begin 2016 met de verzekeraars een vast bedrag per cliënt af in plaats van de gebruikelijke vergoeding op basis van geleverde zorg. Tezelfdertijd kregen wijkverpleegkundigen ruimte om in overleg met de cliënt het zorgpakket vast te stellen, met daarbij meer aandacht voor zelfredzaamheid en het gebruik van technische hulpmiddelen.
Zelfstandigheid
Dit resulteerde in een daling van het aantal zorguren per klant van 19 procent. “Onze cliënten kunnen vaak meer zelf dan ze denken”, licht wijkverpleegkundige Dymphie Miessen de nieuwe werkwijze toe. “Onze teams leren hen hoe ze kunnen beeldbellen of hoe een medicijndispenser werkt. We zoeken samenwerking met andere partijen en betrekken het netwerk van de cliënt bij de zorg. Uiteraard leveren we de zorg die nodig is, maar onze aanpak laat zien dat we doelmatiger werken.”
Zo gingen de kosten per cliënt met gemiddeld 9 procent omlaag, zo blijkt uit de eerste evaluatie. Toch waarderen de cliënten de dienstverlening met gemiddeld een ruime 8,2.
Inspiratie
“Het echte succes van deze nieuwe aanpak is het engagement van de professionals”, zegt Ruijters. “Het experiment zou faliekant mislukt zijn als zij het niet omhelst hadden.” Dankzij de nieuwe werkwijze krijgen de verpleegkundigen meer professionele handelingsvrijheid en eigen verantwoordelijkheid en worden ze met minder bureaucratie en wantrouwen geconfronteerd. Daar staat tegenover dat de professionals bereid moeten zijn om zich te scholen, standaardwerkwijzen moeten durven loslaten en flexibel moeten zijn. Zorginhoudelijk leunt ‘Ruimte voor Resultaat’ sterk op het concept Positieve Gezondheid van Machteld Huber. “Mijn rol is om zorgverleners te inspireren en motiveren breder naar het begrip gezondheid te kijken”, aldus Huber. “Zodat ze beter aansluiten bij de behoeften van mensen.”
Wat Ruijters betreft wordt ‘Ruimte voor Resultaat’ landelijk “richtinggevend voor de financiering van de thuiszorg”. Het experiment bevestigt in ieder geval dat Zuid-Limburg als één van de landelijke proeftuinen voor zorgvernieuwing een vruchtbare voedingsbodem kent. Dit voorjaar maakte de gemeente Heerlen bekend de ondersteuning in het sociale domein drastisch te vereenvoudigen door populatiebekostiging in te voeren en het systeem van gemeentelijke beschikkingen en eigen bijdragen voor cliënten af te schaffen. MeanderGroep os ook bij dit experiment betrokken. Als het aan Ruijters ligt wordt de Heerlense aanpak uitgebreid naar de huishoudelijke hulp. “Als we dat dan verder combineren met de wijkverpleging ontstaat er daadwerkelijk één systeem van integrale zorg thuis, waarbij we niet langer productie stimuleren maar maatwerk.”