Aanvullende zorgverzekeringen dreigen op termijn te verdwijnen. Daardoor bestaat het risico dat bepaalde zorg straks niet langer tegen een redelijk bedrag verzekerbaar is, waarschuwt De Nederlandsche Bank (DNB).
Veel Nederlanders nemen eigenlijk alleen nog een aanvullende polis als ze verwachten van die extra zorg gebruik te maken. Sommige polissen zijn nu al verlieslatend voor verzekeraars. Die zien zich genoodzaakt de dekking ervan te verkleinen of een andere medische selectie toe te passen.
Nog altijd hebben ruim vier van de vijf verzekerden naast hun basisverzekering ook een aanvullende verzekering. Maar tien jaar terug ging het nog om meer dan negen op de tien. Verder kiezen steeds meer mensen voor een hoger eigen risico om hun persoonlijke verzekeringslasten te drukken.
DNB dringt bij de branche aan op een kritisch onderzoek naar manieren om het bedrijfsmodel van de verzekeraars toekomstgerichter te maken. Een idee zou bijvoorbeeld kunnen zijn om meerjarige aanvullende verzekeringen te gaan aanbieden. Dat kan voor verzekeraars handig zijn bij het doen van investeringen.
Vergrijzing
In een rapport van de toezichthouder worden meerdere zaken genoemd die extra aandacht vereisen. Zo gaan de totale zorgkosten in Nederland door de vergrijzing de komende jaren naar verwachting fors omhoog. Dit vraagt om scherpe keuzes, bijvoorbeeld als het gaat om het inkopen van zorg.
Wat verder opvalt is dat zorgverzekeraars moeite hebben met het correct inschatten van hun inkomsten en uitgaven. Dit komt onder meer doordat ziekenhuizen traag zijn met het indienen van declaraties. Bij de verzekeraars kunnen schadejaren soms pas met een vertraging van twee tot drie jaar worden afgerekend. DNB pleit ervoor dat dit hele proces sneller gaat plaatsvinden.
Een ander punt dat wringt is de gereguleerde marktwerking waarbinnen zorgverzekeraars opereren. Zo mogen de verzekeraars nog altijd geen winst uitkeren aan investeerders. Dat maakt het volgens DNB lastiger voor hen om kapitaal van buiten te kunnen aantrekken.
Houdbaarheid
Zorgverzekeraars CZ en Menzis vinden net als DNB dat het systeem met de aanvullende zorgverzekering tegen het licht gehouden moet worden. Volgens Menzis-topman Ruben Wenselaar is “de houdbaarheid van de aanvullende verzekering als product” in het geding.
Een woordvoerder van CZ wijst erop dat mensen vaak vooraf weten welke behandelingen ze nodig gaan hebben. “We zien dat mensen zich specifiek voor iets verzekeren, bijvoorbeeld een flapoorcorrectie, en vervolgens het jaar erop opzeggen. Maar de kosten van de operatie zijn veel duurder dan de opbrengsten van de premie van die klant. Dat is dan uiteindelijk niet betaalbaar.”
Als verzekerden zo gecalculeerd te werk gaan bij het uitzoeken van hun pakket, dan heeft dat volgens CZ niet zoveel meer met verzekeren te maken. Het gaat volgens de verzekeraar dan meer om een ‘shoppersdekking’. Dat beaamt Wenselaar. “Het wordt dan een vorm van sparen in plaats van verzekeren.”
De keuzevrijheid die verzekerden nu genieten is volgens Wenselaar goed. Tegelijk leidt het systeem er volgens hem toe dat verzekeraars minder geld beschikbaar hebben voor vergoedingen voor bepaalde behandelingen. Dit holt het systeem van solidariteit volgens hem uit. CZ onderzoekt oplossingen, zoals mogelijk contracten met klanten aangaan voor een langere periode.
Voorbarig
Zorgverzekeraar VGZ kan zich helemaal niet vinden in de analyse van DNB dat de aanvullende zorgverzekeringen op termijn dreigen te verdwijnen, liet een woordvoerder dinsdag laten weten. “Het huidige systeem functioneert prima”, zegt hij. “Dat mensen zich aanvullend verzekeren daar is niks mis mee. Dat is voor ons ook helemaal niet verlieslatend.”
Volgens VGZ, dat naar eigen zeggen een kwart van alle zorgpolissen verstrekt, zijn de conclusies van DNB voorbarig. “Dit levert onnodig onrust op bij onze klanten. Wij hebben regelmatig contact met DNB. We zullen ze dan ook vragen waar deze analyse vandaan komt”, aldus de zegsman.
Toekomstbestendig
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) zegt zich te herkennen in de diverse grote uitdagingen die door DNB worden geschetst. Zorgverzekeraars willen de komende jaren, samen met andere bij de zorg betrokken partijen, werken aan toekomstbestendige zorg en hun eigen rol daarbij, schrijft de brancheorganisatie in een reactie op het rapport. De in september gelanceerde toekomstvisie Ambitie 2025 vormt daarbij het uitgangspunt.
ZN verwacht echter niet dat de aanvullende verzekering zal verdwijnen. “De aanvullende verzekering is voor veel verzekerden van groot belang om de toegang tot zorg te borgen, ook zorg die niet in de basisverzekering zit”, aldus de brancheorganisatie. “Zorgverzekeraars wijzen erop dat vrijwel alle aanvullende verzekeringen voor iedereen open staan, zonder selectie vooraf. Ook door de samenstelling van de pakketten zorgen zorgverzekeraars voor een breed draagvlak en daarmee wordt de solidariteit ook in de aanvullende verzekering gehandhaafd.” ZN benadrukt wel dat het van belang is dat zowel verzekerden als zorgverleners ook met zorg uit het aanvullend pakket “zinnig en zuinig” omgaan. (ANP/Skipr)