De normerende werking van de beloningscodes, zoals die door de NVDZ en NVTZ zijn opgesteld, laat te wensen over. Dat constateert het ministerie van VWS in de Wopt-rapportage over 2009. Met name onder bestuurders in de ziekenhuiszorg wordt het verschil tussen het norminkomen en de feitelijke beloning vooralsnog groter. Over de gehele linie zijn topinkomens in de publieke sector met 10 duizend euro gestegen.
Stijging
De gegevens over het beloningsniveau in 2009 hebben betrekking op bijna elfhonderd bestuurders, die werken bij 728 instellingen. Hiervan heeft 39 procent een beloning boven de 150 duizend euro. In 2008 was dit 37 procent. Tussen de sectoren zijn aanzienlijke verschillen te zien. In de ziekenhuissector krijgt 85 procent van de bestuurders een beloning boven de 150 duizend. Dit is een stijging van zeven procent ten opzicht van 2008. Van de ziekenhuisbestuurders verdient 37 procent meer dan twee ton, tegen respectievelijk zeven procent in de ggz, zes procent in de gehandicaptenzorg en drie procent in de VVT.
Beloningscode
De Nederlandse vereniging van toezichthouders in de zorg (NVTZ) en de Nederlandse vereniging van ziekenhuisdirecteuren (NVZD) hebben beide een regeling waarin een maximumsalaris is vastgelegd. De regeling van de NVTZ is beduidend gematigder dan die van de NVZD. Afgezet tegen de NVTZ-richtlijn verdienen, net als in 2008, zeven van de tien bestuurders meer dan de norm. Worden de NVZD-spelregels aangehouden, dan verdient drie en dertig procent van de bestuurders meer dan de norm. In 2008 was dit nog 29 procent.
Balkenende-norm
Wordt het gemiddelde ministerssalaris van bijnan 182 duizend euro als uitgangspunt genomen, dan zit een op de vijf bestuurders boven de maximumnorm van 130 procent van dit salaris. Per sector zijn er echter grote verschillen. Waar de ggz en de gehandicaptenzorg een dalende tendens met 15 procent en 13 procent een dalende tendens laten zien (2008: 23 procent en 17 procent), zijn ziekenhuisbestuurders in vergelijking met ministers juist meer gaan verdienen. Zeven en vijftig procent zot boven de Balkenende-norm, tegen 49 procent in 2008.
Minder bonussen
In de zorg zijn in 2009 minder bonussen betaald. Acht procent van de bestuurders heeft in 2009 een bonus gekregen. In 2008 was dit elf procent. De gemiddelde hoogte van de bonussen is met 13.700 euro vrijwel gelijk gebleven. Ook hier loopt de ziekenhuissector uit de pas. De gemiddelde bonus in deze sector is 21.600 euro, een stijging van ruim vierduizend euro. Het percentage bestuurders dat een ontslagvergoeding kreeg, is gedaald ten opzichte van 2008. In 2009 ontving ruim 3 procent enige vorm van ontslagvergoeding, tegen vier procent in 2008. De gemiddelde ontslagvergoeding in 2009 bedraagt 197 duizend euro, terwijl dit bedrag in 2008 nog 230 duizend euro was.
Effecten
In de rapportage zijn de effecten van de nieuwe Beloningscode Bestuurders in de Zorg (BBZ) nog niet terug te vinden. Deze code is in september 2009 in werking getreden en de effecten kunnen daarom pas in 2011 gemeten worden.