Samenwerken in zorgnetwerken

Samenwerking is binnen netwerkzorg essentieel, maar ook complex. Wilfrid Opheij is op zoek gegaan naar de ingrediënten van duurzame en vitale zorgnetwerken. Op basis van zijn ervaringen in verschillende allianties en netwerken heeft hij vijf condities geïdentificeerd die onmisbaar zijn voor een goed functionerende alliantie of netwerk. Wilfrid Opheij deelt zijn visie op het creëren van netwerkwaarde en het samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap betekent condities creëren voor kansrijke samenwerking. Daarnaast gaat Wilfrid in op de verschillende archetypen van samenwerken in de zorg.

Partijen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking betekenisvol is en ook echt meerwaarde oplevert voor de eigen organisatie. In de gedeelde ambitie van het samenwerkingsverband moeten alle partijen zich herkennen. Daarnaast heeft iedereen belangen; individuele belangen, organisatie belangen en collectieve belangen. Het is de kunst om met respect voor elkaars belangen te komen tot oplossingen die in ieders belang zijn.

Een netwerkorganisatie kan pas succesvol zijn als zorgorganisaties en individuen over hun eigen schaduw heen springen en eigen belangen parkeren. Samen waarde toevoegen aan het maatschappelijke belang is de motor van netwerkorganisaties. In Noord-Holland is een heel krachtig netwerk georganiseerd rondom de zorg voor kwetsbare ouderen. Dankzij de samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen en VVT voor kwetsbare ouderen in deze regio, is de zorg voor ouderen fors verbeterd en passend ingericht. Jolanda Buwalda, voorzitter Raad van Bestuur bij Omring, vertelt hoe ze over de shotten heen tot een gezamenlijke ambitie zijn gekomen bij de netwerksamenwerking. Ook geeft ze inzicht in de dynamiek van de verschillende belangen en hoe ze in de praktijk gezamenlijke waarde hebben gecreëerd voor alle betrokken partijen in het belang van kwetsbare ouderen.

Ieder samenwerkingsverband moet je goed en professioneel organiseren. Daarvoor zijn voorbeelden, archetypen, overwegingen en oplossingen beschikbaar. Een passende organisatievorm sluit één-op-één aan op de gedeelde ambitie. De vorm kan variëren van een volledig geïntegreerd model tot en met lossere vormen van samenwerking; het is aan de partners om daarin – in overleg met hun omgeving – passende keuzes te maken. In veel gevallen hanteren we het ontwerpprincipe zo ‘licht’ mogelijk te organiseren als mogelijk is, zodat maximale flexibiliteit geborgd wordt.

Patrick Kenis neemt u – op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten – mee in de belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken. Waarom de keuze voor de moeilijkst denkbare organisatievorm? Hoe richt u een netwerk op? Welke organisatievorm kiest u? Welke vormen van netwerkgovernance zijn er? En hoe ziet het management van het netwerkontwerp er uit? De gekozen vorm is van invloed op de manier van samenwerking.