Jaarlijks worden de hersenen van 100 à 130 overledenen in Nederland afgestaan aan de Nederlandse Hersenbank (NHB), maar dat zijn er nog niet genoeg. “Van psychiatrisch patiënten hebben we bijvoorbeeld meer hersenen nodig om onderzoek te kunnen doen naar psychiatrische aandoeningen” zei hersenprofessor Dick Swaab donderdag. De Nederlandse Hersenbank die hij oprichtte, bestaat dit jaar 25 jaar.
Hersenbank
In witte emmertjes op grote stellingen in de hersenbank staan stukjes hersenen opgeslagen. Op de emmers staat een nummer, de leeftijd en het geslacht van de donor en het gewicht van de hersenen. Ook in grote vriezers zitten zakjes, potjes en doosjes met daarin hersenmateriaal. Dat stelt de hersenbank beschikbaar aan onderzoekers uit een groot aantal landen. Met het materiaal wordt onderzoek gedaan naar hersenziektes als multiple sclerose (MS), de ziekte van Parkinson, de ziekte van Altzheimer en andere vormen van dementie.
Tekort aan donoren
Ook aan donoren met Parkinson is momenteel een tekort, vertelt NHB-directeur Inge Huitinga. “Dat heeft gevolgen voor het onderzoek naar Parkinson en uiteindelijk dus ook voor de behandeling van de ziekte.”
Onderzoek
Ruim 2500 Nederlanders zijn geregistreerd als hersendonor bij de NHB. Meteen na hun overlijden wordt hun lichaam naar het VUmc in Amsterdam vervoerd. Daar worden hun hersenen uit hun lichaam gehaald en in stukjes gesneden om ze klaar te maken voor onderzoek. Een patholoog bekijkt ook nog of de overledene daadwerkelijk leed aan de ziekte die gediagnosticeerd werd. Dat is belangrijke informatie voor de onderzoekers die met het hersenmateriaal gaan werken.
Menselijk hersenmateriaal
Door hersenmateriaal van gezonde en niet-gezonde mensen te vergelijken, kunnen onderzoekers veel te weten komen over bepaalde ziektes en zo ook over manieren om ze te genezen. “Hoe meer menselijke hersenen we beschikbaar hebben, hoe minder proefdieren we nodig hebben” aldus Huitinga. “Menselijke hersenen zijn ook veel complexer dan die van ratten of muizen. Onderzoek op menselijk hersenmateriaal is dus sowieso beter.” (ANP)