Beeld: Getty Images/iStock
Nu de coronapandemie in een minder acute fase is gekomen, draaien de ziekenhuizen weer op volle toeren. Ziekenhuizen hebben in maart ongeveer evenveel zorg geleverd als in een vergelijkbare periode in 2019, voor de coronapandemie, stelt de NZa vast. Het aantal operaties lag in maart ook rond het niveau van 2019. Drie ziekenhuizen kunnen de kritieke planbare zorg niet volledig binnen de norm van zes weken leveren. Dit leidt op dit moment niet tot knelpunten, omdat andere zorgaanbieders deze zorg kunnen overnemen, aldus de NZa.
Zelfstandige klinieken hebben in de eerste maanden van 2022 ongeveer evenveel patiënten gezien als in 2021. Dit is zelfs 30 procent meer dan in 2019.
Wachtlijsten hardnekkig
Desondanks blijken de wachtlijsten die tijdens de coronapandemie zijn ontstaan hardnekkig. Het aantal mensen dat wacht op een behandeling in een ziekenhuis is in april vergelijkbaar met maart, meldt de NZa. In een normaal jaar worden ongeveer twee miljoen operaties in Nederland uitgevoerd. De NZa schat het aantal extra wachtenden door corona op 100.000 tot 120.000.
Samenwerken
De NZa wil dat ziekenhuizen oplossingen zoeken om de wachtlijsten te verkorten. “Bijvoorbeeld door samen te werken met ziekenhuizen of zelfstandige klinieken in de regio die meer ruimte hebben of door de verdeling van OK-capaciteit te optimaliseren. Zorgverzekeraars moeten met zorgaanbieders (financiële) afspraken maken die dit stimuleren. Patiënten die wachten op zorg kunnen ook de hulp van hun zorgverzekeraar inroepen om te kijken of elders sneller plek is (zorgbemiddeling).”
Ggz
In de ggz zijn de wachtlijsten zelfs gegroeid ten opzichte van een maand eerder. Dit terwijl wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg al jaren zorgwekkend lang zijn. “Ggz-aanbieders, huisartsen, zorgverzekeraars en gemeenten werken samen om de toegankelijkheid van de ggz te verbeteren. Zij hebben een actieplan opgesteld en delen op www.wegvandewachtlijst.nl ervaringen en oplossingen die kunnen helpen om de wachttijden te verkorten”, schrijft de NZa hierover.
Ziekteverzuim
Dat de wachtlijsten nog niet afnemen, komt onder meer door het nog altijd hoge ziekteverzuim in de gezondheidszorg. Het gemiddelde ziekteverzuim ligt in maart nog steeds hoger dan voor de coronacrisis, nu tussen de 9,4 procent en 11,7 procent in de verschillende sectoren. Ter vergelijking: in dezelfde maand van 2019 lag het tussen de 5,7 procent en de 7,4 procent. Het ziekteverzuim was in maart het hoogste in de vvt. Het ziekteverzuim is in alle sectoren, behalve de gehandicaptenzorg, gestegen ten opzichte van februari.
“De uitval van personeel en afzeggingen van patiënten vragen om een hoge mate van flexibiliteit en aanpassingsvermogen van zorgaanbieders. Ook zorgelijk is de hoogte van het langdurig ziekteverzuim, wat beduidend hoger ligt dan voorgaande jaren. De toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg is nog steeds een aandachtspunt”, aldus de NZa.
Vooral door het hoge ziekteuitval (ik heb een hekel aan het woord verzuim in combinatie met ziekte) gaat de achterstand niet ingelopen worden omdat je niet nog meer uitval wil van zorgverleners door overbelasting. Daar zit duidelijk een causaal verband tussen.
Als na de zomer corona niet weer enorm de kop op steekt zullen de achterstanden wat gaan slinken. Maar dat is een hele grote máár.
Zijn we vergeten dat vóór de corona pandemie wachtlijsten ook al de standaard waren?