Het ziekenhuis zoals we dat nu kennen, bestaat over vijf jaar niet meer. Lees meer over de visie van ziekenhuisbestuurders op de veranderingen in de ziekenhuiszorg en wat dit betekent voor hun ziekenhuis en henzelf.
Door het onderzoek hebben wij een beeld gekregen van hoe ziekenhuisbestuurders de toekomst voor hun eigen organisatie en zichzelf zien. Dit heeft een aantal interessante inzichten opgeleverd.” Lees hier de hele onderzoekspublicatie.
Iedereen onderkent de noodzakelijke verandering
De houdbaarheid van de ziekenhuiszorg staat onder druk, dat is een algemeen gegeven. Redenen hiervoor zijn de toename van de vraag naar ziekenhuiszorg door de vergrijzing en mogelijkheden van (medische) technologie, gecombineerd met een teruglopende economie en een vergrijzende arbeidsmarkt. Daarnaast wil de patiënt van vandaag de mogelijkheden die digitale (mobiele) technologie biedt, steeds meer terugzien in de beantwoording van de zorgvraag. Denk daarbij aan het maken van online afspraken, het online consulteren van de arts, inzicht in het eigen dossier en gezondheidsmonitoring in de thuissituatie.
Dat er veranderingen nodig zijn om de zorg toekomstbestendig te maken, is voor geen enkele bestuurder een vraag. Wel is het de vraag of de veelbesproken oplossingrichtingen ‘specialisatie en concentratie’ van zorg of het terugbrengen van het aantal ziekenhuizen hiervoor voldoende zijn.
Ziekenhuiszorg verleen je niet meer alleen
De bestuurders onderkennen dat de genoemde ontwikkelingen belangrijke consequenties met zich meebrengen voor hun ziekenhuis. Steeds vaker en intensiever wordt samengewerkt in netwerken. De keuze voor netwerken, de positionering daarbinnen en de mate van binding verschilt. Dit komt enerzijds door een verschil in het vertrekpunt (het type ziekenhuis dat zij nu besturen), maar anderzijds ook door hun overtuigingen van waar het met de (ziekenhuis-)zorg naar toe zou moeten gaan. Voor welke vorm van samenwerking ook wordt gekozen, een heldere visie en een goed businessplan zijn onontbeerlijk voor een succesvolle samenwerking. Een mooi en aansprekend voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Proteion en het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC) in CIRO+. Wij hebben hen mogen begeleiden bij het opstellen van het businessplan voor deze samenwerking. Een heldere innovatieve visie is richtinggevend geweest voor de positionering en vormgeving van CIRO+. Lees hier meer over de succesvolle samenwerking tussen Proteion en het MUMC.
Geen revolutie, wel een onomkeerbare verandering
De bestuurders die wij gesproken hebben, zien de komende veranderingen als fundamenteel, maar geloven niet in een revolutie. Toch ervaren zij dat de veranderingen in de ziekenhuiszorg in een duidelijk hogere versnelling zijn gekomen. En dat de consequenties van de strategische keuzes die zij maken fors zijn voor de stakeholders, met name de patiënten en medisch specialisten. Het raakt immers direct de zorgverlening aan patiënten en de wijze waarop medisch specialisten hun vak uitoefenen. In die zin is de aard van de verandering fundamenteel en, eenmaal ingezet, onomkeerbaar.
Het punt op de horizon lijkt helder, de weg ernaar toe minder
Bestuurders hechten veel belang en besteden veel tijd aan het creëren van een gezamenlijke visie, vooral met de medische staf. Dat is logisch. De visie is immers de basis voor het veranderproces dat, gezien de aard van de veranderingen, op onderdelen pijnlijk zal zijn. En een heldere visie is ook nodig als basis voor de strategische keuzes die gemaakt worden.
Door de bestuurders wordt echter minder aandacht besteed aan een consistente veranderstrategie en -aanpak, gericht op de realisatie van de strategische koers. Hier valt naar onze mening nog veel winst te behalen.
Opvallend: de patiënt zelf speelt geen rol in de strategische discussie
Opmerkelijk vinden we dat de invloed van de patiënt op de strategische koers onderbelicht blijft. Zeker gezien de snel veranderende positie en rol van de patiënt, aangejaagd door de digitale revolutie, en de verwachting dat de consequenties van de keuzes die worden gemaakt groot zijn voor de patiënt. Ziekenhuizen redeneren vooral vanuit de rol die zij willen spelen vóór de patiënt, maar vaak ontbreekt de aansluiting met de wensen vàn de patiënt. Slechts één bestuurder zoekt expliciet een actieve rol voor de patiënt als aanjager en inspirator van de interne verandering. Dit terwijl wel door de meeste van de door ons geïnterviewde bestuurders wordt onderkend dat betrokkenheid van de patiënt een sterke motivator is voor alle stakeholders en daarmee een enorme stimulans kan zijn in het veranderproces.
Een doorbraak met eHealth
Vrijwel elk type dienstverlener biedt digitale (mobiele) mogelijkheden om de klantervaring aanzienlijk te verbeteren. Patiënten vragen dit in toenemende mate ook van ziekenhuizen. De inzet van eHealth is een essentiële en onontkoombare stap in het vergroten van de eigen regie van de patiënt, dienstverlening op maat en onderlinge uitwisseling van ervaringen met zorginstellingen en met individuele behandelaren. Lees hier meer over de gevolgen van eHealth voor het ziekenhuis.
Er worden door ziekenhuizen de nodige initiatieven ontplooid. Toch kunnen ziekenhuizen beter inspelen op de mogelijkheden die er zijn. Het is onze stellige overtuiging dat een goed georganiseerde inzet van eHealth leidt tot een aanzienlijke verbetering van zowel de doeltreffendheid als de doelmatigheid van de zorg. De doorbraak is aanstaande! In april zullen wij dieper in gaan op het onderwerp eHealth.
Bekijk hier het volledige interview
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marleen van Amersfoort, Vice President Capgemini Consulting en Sectormanager Public & Health, via +31 30 689 01 68 of marleen.van.amersfoort@capgemini.com.
Kijkt u ook eens op: http://www.nl.capgemini-consulting.com/ziekenhuistransformatie