De gezondheidszorg schreeuwt om jong talent dat op originele en inspirerende wijze vorm geeft aan product- en procesinnovatie. Met meer dan vijftig inzendingen heeft de zesde editie van FWG Scriptieprijs Innovaties in de Zorg laten zien dat dit aanstormend talent er is. Aan de zorgsector en bedrijfsleven de taak om deze innovaties op te pakken.
Sprankelend
De zesde editie van FWG Scriptieprijs Innovaties in de Zorg beleefde 17 maart een prachtige prijsuitreiking. Uit meer dan 50 inzendingen vanuit hogescholen en universiteiten selecteerde de jury drie finalisten. De jury bestond uit: Cathy van Beek (NZa), Ernst van Drumpt (bestuurder Fatima), Margreeth Smilde (CDA Tweede Kamerlid), Marijke van Hees (wethouder in Enschede en lid van het Zorginnovatieplatform) en Douwe Hemrika (voorzitter raad van bestuur OLVG). De finalisten gaven tijdens de bijeenkomst bij ZonMw in Den Haag een sprankelende presentatie over hun afstudeeronderzoeken. Daarna mocht ik als juryvoorzitter aan elke finalist een geldprijs met oorkonde overhandigen en de winnaar van 2011 bekend maken. Voor die winnaar had ZonMw ook nog wat moois in petto.
Weerbarstig
Marieke Schoutsen (AMC-UVA, Klinische Informatiekunde) werd derde met haar zelf ontwikkeld computersysteem dat dokters ondersteuning kan bieden bij het beter toepassen van richtlijnen rondom bloedtransfusies. Dit moet leiden tot een vermindering en effectievere inzet van bloedtransfusies. De ‘compliance’ of navolging van richtlijnen verbeterde van 27 procent naar 63 procent! Het succes lag in de combinatie van digitalisering van het kennissysteem met expliciete feedback- en bespreekprocedures. Die combinatie leidde tot fundamentele gedragsverandering van de gebruikers. De jury was onder de indruk van de relevantie en de haalbaarheid van het onderwerp. Ook waardeerde de jury de veranderkundige insteek innovatief: Schoutens verhaal is een voorbeeld van procesinnovatie, minstens zo belangrijk en wellicht weerbarstiger is dan de meer aansprekende productinnovaties.
Toepasbaarheid
Marloes de Wit (TU Delft, Industrieel ontwerpen) werd tweede met haar product en de bijzondere wijze waarop ze dat heeft ontwikkeld en onderzocht. Het gaat om een speciale ketting voor borstkankerpatiënten, waarvan de kralen via de computer instelbaar zijn naar kleur en lichtintensiteit, al naar de activiteit of situatie op dat moment van de dag. Een app voor de mobiele telefoon is in ontwikkeling. De buitenproportionele vermoeidheid waar veel patiënten na de behandeling mee kampen, gecombineerd met de veelal afnemende interesse van de omgeving, maakt de periode ná behandeling vaak uiterst zwaar. In haar onderzoek is Marloes op zoek gegaan naar een product dat kan helpen bij ‘zelfmanagement’, door inzicht te geven in de energiehuishouding per dag en als hulpmiddel om daar over te communiceren. Zo krijgen de patiënten meer grip op hun herstel. Deze scriptie is heel vindingrijk en bijzonder mooi uitgewerkt; een genot om te lezen! De jury waardeerde de relevantie van het onderwerp en de bredere toepasbaarheid van het product (bijvoorbeeld voor mensen met depressie, burn-out of ADHD).
Meerwaarde
Misha Croes (TU Eindhoven, Industrial Design) kreeg de hoofdprijs met zijn product dat de band tussen ouders en hun te vroeg geboren kind kan versterken, ook op afstand. Terwijl het kind in de couveuse ligt, kunnen de ouders overal de bewegingen van het kind volgen door een hanger die op de borst meebeweegt met het kind. Als de ouder vervolgens zijn hand beschermend of koesterend om de hanger legt, beweegt in de couveuse een flexibele mat om het kindje heen, volgens de principes van ‘cocooning’. Op heel warme wijze komen zo harde technologie en zachte ouderzorg bij elkaar in een zeer bijzonder ontwerp. Misha Croes is -op weg naar zijn proefschrift- inmiddels begonnen met vervolgonderzoek aan de TUE in samenwerking met het bedrijfsleven. De jury was unaniem: “Als Philips dit type denken toevoegt aan zijn ontwikkelgroep, heeft dat een enorme meerwaarde.”
Studentenparel
Voor het winnende onderwerp had ZonMw nog een royale extra in petto in de vorm van een geldbedrag van 25.000 euro. Het bedrag is bedoeld om verdere doorontwikkeling mogelijk te maken, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van een prototype of bij het aanvragen van patent, afhankelijk van de fase waarin het onderzoek zich bevindt. Deze zogenaamde ‘Studentenparel’ werd namens ZonMw uitgereikt door jurylid Cathy van Beek (NZa).
Motor
Het was voor de jury een genot om deze innovatiescripties te lezen. Collega-docenten van universiteiten en hogescholen wil ik daarom oproepen om volgend jaar te zorgen voor verdubbeling van het aantal inzendingen. Samen met het bedrijfsleven moet de gezondheidszorg zorgen voor goede uitrol en implementatie. In de scripties zelf kan daar al meer aandacht aan geschonken worden, bijvoorbeeld door de mate van generaliseerbaarheid in kaart te brengen, de barrières voor de implementatie te verkennen en de kosten/batenverhouding van de innovatie inzichtelijk te maken. Zo wordt innovatie levensvatbaar, economisch houdbaar en een belangrijke maatschappelijke motor.