Typ het woord ‘regeldruk’ in in Google en u krijgt bijna 300.000 resultaten voorgeschoteld. Regeldruk in het onderwijs, voor ondernemers, in de kappersbranche, uitzendsector, de ggz, pensioenfondsen… Nederland lijdt massaal aan regeldruk.
Op 4 juli organiseerden Atrium MC en de NVZ de rondetafelbijeenkomst ‘Sturen op kwaliteit in ziekenhuizen: omgaan met externe eisen’. Of liever gezegd: een bijeenkomst over regeldruk.
Hanteerbaar
In de zaal zaten ziekenhuisbestuurders, vertegenwoordigers van de IGZ, de OMS, V&VN, NFU, Zorginstituut Nederland en wetenschappers uit Tilburg en Rotterdam. Gezamenlijk bogen we ons over de vraag: hoe kunnen we de veelheid aan externe regels en eisen waar ziekenhuizen mee te maken hebben, hanteerbaar maken?
In het Atrium MC startte men in 2012 met een onderzoek waarin deze overmaat en complexiteit aan externe regels centraal staat. Het gaat in het bijzonder om de relatie tussen regels en het uitvoerings- en besturingsvraagstuk van de raad van bestuur en professionals. Sinds de start van dit onderzoek, zijn inmiddels 1.800 wetten, standaarden, normen, gedragscodes en richtlijnen door het Atrium MC geïnventariseerd.
Overlappen
Sommige richtlijnen overlappen elkaar, andere zijn weer tegenstrijdig aan elkaar en het overzicht lijkt zoek. Tijdens haar presentatie gaf promovenda Louise Blume van het Atrium MC als voorbeeld de tachtig ‘eigen’ richtlijnen van de afdeling gynaecologie; ofwel richtlijnen door de beroepsvereniging uitgebracht. En daarnaast hebben de gynaecologen ook met nog honderd ‘andere’ richtlijnen te maken.
Eén van de sprekers citeerde een zorgprofessional: “Ik ben soms bang dat mijn patiënt van het bed rolt, terwijl ik een formulier aan het invullen ben.” De gedachte dat er zorgverleners zijn die vrezen voor de veiligheid van patiënten omdat ze noodgedwongen bezig zijn met administratief werk, is absurd. Dit is niet waarom mensen in de zorg zijn gaan werken, dit is wel waarom mensen uit de zorg vertrekken. Of, om weer met een citaat te spreken, ditmaal van één van de sprekers zelf: “We zijn bang dat hetzelfde ontstaat als in de accountancywereld: mensen zoeken naar andersoortig werk omdat de markt wordt verpest door de veelheid aan regels.”
Keuzes
Regels en richtlijnen zijn nodig, dat begrijpt iedereen. Ziekenhuizen zullen alleen wel keuzes moeten maken. Het Atrium MC heeft daarvoor een prioriteringssystematiek bedacht. Goed voorbeeld doet goed volgen. We zijn het er over eens dat de hoeveelheid regels, richtlijnen, wetten, standaarden, normen en gedragscodes die vanuit overheid, verzekeraars en toezichthouders komt, maar ook de regels en protocollen die we onszelf opleggen hun doel voorbij schieten.
Bekwame handen
We hebben in Nederland gekwalificeerde, bekwame professionals die hun ziel en zaligheid in hun werk leggen. Zij doen het werk, zij waarborgen de kwaliteit, zij verdienen ons vertrouwen. Laat wetten en regels een kader vormen en de bekwame handen van de zorgprofessional zich vooral rondom het bed bewegen.
Met de Agenda voor de Zorg willen we werk maken van deregulering. Het zorgveld staat te springen om af te rekenen met overmatige regeldruk en gezien de urgentie van het vraagstuk is het nu echt de hoogste tijd. Laten we vooral ook kijken wat we zelf kunnen doen. Kies verstandig.
Margot van der Starre,
Directeur Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen