Er zijn steeds meer ziekenhuizen die samenwerken bij de inkoop van artikelen en apparatuur, maar bij de inkoop voor bouw, renovatie en groot onderhoud gaat iedereen nog zijn eigen weg.
Iedereen blijft zelf alles opnieuw (laten) bedenken, tekenen, rekenen en belenen. Dit terwijl richtlijnen en regelstandaards voor hygiëne, installaties en apparatuur juist aanzetten tot conformiteit in technische kwalificatie.
Kosten besparen
Bestuurders en bouwers kunnen ontwerp- en voorbereidingskosten besparen, alleen al door het delen van beschikbare bouw-informatie, -ervaring en -organisatie. Het logische gevolg daarvan kan zijn dat dan – soms langdurige – trajecten met banken ook worden versoepeld.
Een groot deel van het bouwgeld komt niet terecht in beton, ijzer, hout, gips en glas. Het gaat om ontwerpkosten (8 tot 14 procent), winst en risico (2 tot 9 procent), algemene kosten (6 procent), bouwplaats-kosten (12 tot 15 procent bij nieuwbouw, 8 tot 10 procent bij verbouw) en meer dan 10 procent fouten/schade herstelkosten. Afhankelijk van de marktsituatie is er opslag op materiaalinkoop (3 tot 20 procent). Het gaat om 25 tot 40 procent de totale bouwsom die dus niet fysiek in het gebouw zelf terecht komt.
Het wegnemen van doublures en herhalingen in ontwerpen en bouwvoorbereiding kan 10 tot 25 procent besparen. Vergroting van het gezamenlijk bouwvolume en een aaneengesloten bouwstroom maken de commerciële verhouding tussen ziekenhuizen, bouwers en banken soepeler.
Stijl en voorbereiding
Zeker bij nieuwbouw is kiezen van stijl en vormgeving een belangrijk punt. Bestuurders die gedeelde voorbereiding overwegen, vinden elkaar in modulaire deelontwerpen; modules van IC-boxen, OK-inrichting, onderzoekskamers. Deze kunnen ze dan op eigen locatie integreren tot één lokaal geheel; in een bouwteam, met tekenaars en rekenaars van aannemer en installateurs. In zo’n bouwteam ligt dan een directe en eenduidige ontwerp- en productaansprakelijkheid.
‘Ontzorgd bouwen’ wint langzaam terrein. Eén aannemende partij neemt eindverantwoordelijkheid voor ontwerpen, tekenen, rekenen en daarna bouwen. Dus ook voor onderaannemers, installaties, capaciteiten, vermogens en de juiste aansluitingen voor (medische) apparatuur; een belangrijk item bij technische afstemming en communicatie en voorkomen van een lange (financiële) nasleep! Een bouwer kan een bestuurder pas geheel ‘ontzorgen’ als die alle professionals in huis naar behoren kan beluisteren, begrijpen en bejegenen, zowel bij het ontwerp als in de uitvoering. En daar schuilt ook het grote gevaar voor potentiële bouwfouten.
Vraag niet hoeveel er kort na opleveringen toch niet werkte en vaak weer anders moest! Bij ontzorgd bouwen betaalt het ziekenhuis niet meer voor open einden sluiten en ‘heen-en-weer’ communicatie: de volledige all-in-one oplossing is dat de bouwer dat ook strak begroot en organiseert.
Teken- en rekentafel
Banken zijn terughoudender. Niet alleen bij belenen. Het lijkt of banken niet goed meer zijn geëquipeerd om all-in bouwkosten van ziekenhuizen te beoordelen op revenu en risico, zoals bij andere financieringen. Ook kijkt men ongerust naar (daling van) omzet en gedrag van zorgverzekeraars en politieke (verborgen) agenda’s. Bij bestuurders, bouwers en banken ontstaat zo onzekerheid over de relatie tussen verwachtte opbrengsten en risico-omvang van investeringen in bouw en inrichting. Het werken met een Bestuurders-Bouwer-Bank Bouwteam, met alles tegelijk op één teken- en rekentafel, zou die onzekerheid kunnen beperken of geheel wegnemen.
Associé van De Veghte en zelfstandig interim bouwdirecteur voor ziekenhuizen
