Het is 26 Augustus 2020 als we samenkomen om definitief afscheid te nemen van mijn zwager. Een aantal dagen daarvoor heeft hij de strijd tegen alvleesklier moeten opgeven. Een strijd die twee jaar duurde en die hij heel moedig en dapper heeft gestreden. Op de kaart voor zijn afscheid stond dezelfde tekst als de titel van dit blog. Een uitspraak die dit jaar helaas niet alleen voor onze familie van toepassing was.
Kwetsbaarheid
Het jaar 2020 gaat de geschiedenisboeken in als misschien wel het meest heftige jaar sinds de Tweede Wereldoorlog. Ongelofelijk veel mensen maakten kennis met onze kwetsbaarheid. Kwetsbaar omdat corona onze vrienden of familieleden enorm hard raakte. Kwetsbaar omdat we onze vrijheden ingeperkt zagen. Kwetsbaar onder de druk van het keiharde werken in de zorg om alle patiënten te helpen. Of kwetsbaar omdat we onze baan, inkomen of zekerheden verloren.
Hoop en toekomstdromen
Als je terugblikt op dit jaar dan is het eigenlijk lastig iets positiefs te ontdekken. Maar zoals mijn zwager mij op het hart drukte in zijn levensstrijd, is het juist dán belangrijk om ondanks alle tegenslag dat kleine beetje hoop te zien en toekomstdromen, hoe klein ook, te behouden.
Niet polariseren, maar de dialoog aangaan
Ik hoop daarom dat het jaar 2020 het jaar is waarin we ons (weer eens) beseffen in wat voor bijzonder land we leven. Een land waarin zorgmedewerkers bereid zijn hun vrijheid op te offeren om kwetsbare mensen te helpen. Een land waarin de bestuurders van overheden en ziekenhuizen hun uiterste best doen om in alle onzekerheid de juiste beslissingen te nemen. En een land waarin diversiteit en anders denken gewaardeerd wordt. Niet om te polariseren maar om de dialoog aan te gaan om zo tot nieuwe ideeën en creatieve oplossingen te komen.
Toch realiseer ik me ook hoe moeilijk dit is. Voor alle ondernemers die hun toekomstdroom of levenswerk zien balanceren op het randje van de afgrond. Voor hen en alle anderen hoop ik dat 2021 het jaar wordt waarin we erin slagen uit deze verschrikkelijke situatie te komen.
Doorbraken in de gezondheidszorg
In mijn eigen vakgebied zie ik hoe hier keihard aan gewerkt wordt. Naast het vaccin, zijn er meerdere doorbraken in de gezondheidszorg die hoopvol stemmen voor de toekomst. Met digitale zorg is het mogelijk gebleken toch een deel van de patiëntenzorg te leveren zonder dat altijd fysiek contact in de spreekkamer nodig is. Ik heb bij mijn zwager gezien hoe ontzettend waardevol dit voor hem was in zijn laatste maanden.
Deze ontwikkeling had voor hem veel eerder gemogen want hij kon zo zelf de regie houden. Hij hoefde niet langer onnodig naar het ziekenhuis. En hij kon ondanks alle beperkingen door ziekte en capaciteitsgebrek in de zorg, toch rechtstreeks in contact blijven met de dokters en verpleegkundigen op die momenten dat het nodig was. Ik gun die mogelijkheden aan alle patiënten die dat willen.
‘Shoulder-to-shoulder’ blijven staan
We kunnen 2020 niet terugdraaien. Maar ik hoop dat we dan in elk geval als maatschappij er toch iets uit kunnen halen. En dat is het besef dat elk mens ertoe doet. Jong, oud, kwetsbaar, gezond. Als we ‘shoulder-to-shoulder’ blijven staan, kunnen we samen ook deze opgave aan.
Daan Dohmen, Hoogleraar Digitale Transformatie in de Zorg