De nieuwe zorgovereenkomst die de minister gesloten heeft gaat niet werken. Concentratie, spreiding en specialisatie van zorg dragen er niet toe bij dat de zorg in zijn geheel goedkoper wordt. Deze sombere meningen staan allemaal op dezelfde pagina van het FD van afgelopen maandag.
Teveel uitgaven
En ook: het loslaten van budgetfinanciering en “boter-bij-de-vis”-beleid veroorzaken een ruime verdubbeling van de uitgaven, teveel uitgevende ziekenhuizen worden omzichtig behandeld en krijgen steeds weer uitstel van de politiek en tot slot moet het huidige financieringsstelsel op de schop, maar niemand weet hoe. In een klein kadertje staat op diezelfde pagina in het FD: “voorop moet staan dat collectief gefinancierde consumptie aan banden moet worden gelegd” en dat is dus de oplossing. Met andere woorden, de collectief gefinancierde zorg is te dik en moet dus afvallen, een fundamentele beteugeling van de zorguitgaven is bitter nodig.
De beer is los
Maar ja, als daar een beginnetje mee wordt gemaakt is de beer los. Eigen bijdragen kunnen niet rekenen op maatschappelijk draagvlak, evenals eigen risico. Dan blijft alleen het zorgaanbod over, de goed gevulde schappen dus. Zijn minder (gevulde) schappen dan een oplossing die op draagvlak in de maatschappij mag rekenen? En zo zijn we weer in de discussie beland die niemand wil voeren, namelijk wat financieren we collectief wel en wat niet.
Gezond en gelukkig
De doos van Pandora staat bekend als bron van veel ellende en leed, een beetje zoals onze gezondheidszorg zou je kunnen zeggen met een beetje fantasie en een hele negatieve blik. Pandora was aanvankelijk een beeld dat gemaakt werd door de God van het vuur genaamd Hephaestus. Het beeld was zo mooi dat Zeus besloot om het leven te schenken. Andere Goden schonken haar schoonheid, kracht, kennis en deskundigheid, eigenlijk een beetje zoals onze gezondheidszorg met een beetje fantasie en een positieve blik. Zeus schonk haar een prachtige doos, versierd met goud en edelstenen. Ze mocht hem niet openmaken als ze gezond en gelukkig wilde blijven, maar hij gaf haar wel de sleutel.
Tegenslagen
Natuurlijk opende Pandora de doos en in een klap kwamen alle tegenslagen er uit, net als in de gezondheidszorg op sommige momenten. Maar als laatste kwam de hoop er uit in de vorm van een vogel. Het was een boodschap van troost voor de mensheid, eigenlijk net als onze gezondheidszorg.
Punt is alleen dat de doos dan wel open moet! We zullen de tegenslagen dan wel moeten aanschouwen en het hoofd moeten bieden. Onze gezondheidszorg is een van de beste ter Wereld! En daar kan dus best een beetje af. We kunnen zelf veel meer dan we denken en dat laatste moeten we dus doen, denken! Wat kunnen we zelf en wat niet. En als we het zelf niet kunnen is het dan absoluut noodzakelijk of kunnen we zonder? En ja, dan komen we voor fundamentele besluiten te staan en dat is nodig om ook de hoop voor de toekomst een kans te geven.
De enige weg
In het algemeen belang denken is al veel moeilijker dan denken in het eigen belang. In het algemeen belang op de lange termijn denken is nog moeilijker. Maar in het algemeen belang op de lange termijn handelen is slechts weinigen gegeven en toch is dit de enige weg naar behoud van de zorg. Ik ben benieuwd naar de reacties! Die willen nog wel eens in het eigen belang geformuleerd worden,
Marian Kaljouw
voorzitter V&VN