Onlangs was ik voor een kort consult bij mijn huisarts. Mijn oren moesten uitgespoten worden. Maar zodra hij hoorde over mijn verandering van baan, van hematoloog naar directeur van de STZ, kwamen we nauwelijks meer aan het consult toe,
Zo hoog zaten hem een aantal grieven over de organisatie van de gezondheidszorg van tegenwoordig. “Ik sta volledig achter kwaliteitscontrole”, zei hij. “ Ik begrijp ook dat ik als opleider van co-assistenten gevisiteerd moet worden. Maar hanteer dan parameters die er echt toe doen! Nu krijg ik bij de steeds nieuwe maatregelen en controleprocedures het gevoel dat deze worden gemaakt door mensen die volstrekt niet begrijpen waar het echt om gaat. Het lijkt wel alsof er een dikke muur rondom de spreekkamer wordt gebouwd, waardoor dokters en patiënten steeds verder verwijderd raken van de beleidsmakers.”
Hol en leeg
Tsja, daar zat ik met een druppend bakje onder mijn oor… Alle mooie technische termen als ‘value based healthcare’ en ‘transparantie’ die in mij opkwamen, vond ik opeens hol en leeg. Als alle goedbedoelde inspanningen om de patiëntenzorg beter te maken, ertoe leiden dat uitstekende dokters hun motivatie verliezen, is er iets heel ernstigs aan de hand.
Een andere illustratie van deze demotivatie onder artsen is het spelletje ‘bullshit bingo’. Dokters die weer eens naar een manager of bestuurder luisteren, kruisen in gedachten hun bingokaart vol bij kreten als coördinatie, transparantie en indicatoren. Hoe snel zou de kaart vol komen? Wie wint bij dit spelletje? Of zijn er alleen verliezers?
Geen echt vak
Met schone oren fietste ik naar huis, nadenkend over de vraag van mijn huisarts. Wat ging ik doen aan die steeds maar dikker wordende muur om de spreekkamer? Ik denk dat er maar één oplossing is. De gezondheidszorg goed organiseren en besturen is een vak. Een vak dat dokters niet leren tijdens hun toch zeer lange opleiding. “Dan zal het dus wel geen echt vak zijn”, denken dokters vaak.
Maar dat is het wel. Het goede nieuws: je kunt het leren. Clinical leadership wordt dat genoemd. Dokters moeten dus zelf het initiatief nemen om de organisatie van zorg te verbeteren. Opdat dokters en andere professionals echt gaan samen werken, ieder vanuit hun eigen expertise, om het enige te doen dat echt belangrijke is: De patiënt zo goed mogelijk helpen.
Fenna Heyning
Directeur STZ