Met deze vraag kopte het over het algemeen toch genuanceerde NRC vorige week. Dit kon overal over gaan, maar het laatste waar ik aan dacht was de zorg.
Hoe heeft het zover kunnen komen? Personeel en bewoners geschrokken van het vernietigende rapport van de inspectie. Vijftien instellingen onder verscherpt toezicht, waaronder natuurlijk ook het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. De vraag “hoe kon het zo ver komen” in is mijn ogen een retorische vraag. Iedereen die in de zorg werkzaam is of er mee te maken heeft of heeft gehad, iedereen dus, weet hoe het zo ver kan komen. Wat mij veel meer bezig houdt, is de vraag waarom we blijven schrijven hoe het allemaal gekomen is, maar steeds weer onvoldoende in staat zijn om het tij te keren. Kunnen we het niet of willen we het niet?
Klaagmuur
Ik word er inmiddels ook beetje moe van. Met afkeer lees ik dat het Joodse zorgcentrum Beth Shalom in Amsterdam de afgelopen jaren tonnen bezuinigd heeft. Van de negen managers (er werken in totaal 200 mensen) zijn er nog vijf over en voor opleidingen is steeds minder geld beschikbaar. Het hele stuk heeft de kenmerken van een Klaagmuur, om maar in Joodse termen te spreken. Een never ending story die de burger, of mij toch in ieder geval, weinig moed geeft.
Creativiteit
Toch ben ik er van overtuigd dat iedereen die in de zorg werkt het graag anders en beter wil. Ik vrees dat het dus niet om willen gaat, maar om kunnen. En dan niet ‘kunnen’ in de zin van competenties, maar ‘kunnen’ in de betekenis van veranderen. We dreigen vast te lopen, er worden stokken in het wiel gestoken en de brandstof raakt op. Hoe heeft het zover kunnen komen? Uitgerekend nu de handen in elkaar geslagen moeten worden, de krachten gebundeld en de creativiteit uit de kast.
Scholing
Er moet een nieuwe kop in de krant. De kop moet luiden “de zorg moet veranderen”. We moeten meer gaan doen met minder en inderdaad, soms moet het ook beter, maar vooral slimmer en samen. We zullen dus moeten inzetten op scholing in plaats van bezuinigingen. We kunnen niet langer toestaan dat professionals zich onprofessioneel gedragen, schaarste is hiervoor geen excuus. Een collega zei me laats dat op haar afdeling klagen is toegestaan, mits er twee oplossingen worden bijgeleverd, en…het werkt!
Andere orde
Skipr zelf geeft een prachtig voorbeeld met het boekje “Onder zeil”. Een indringend relaas van menselijk falen, maar ook een prachtig voorbeeld voor ons allen over het vervolg. Hoe het heeft kunnen gebeuren is één ding, wat we er aan doen is van een totaal andere orde en daar moet het de komende jaren over gaan. En wie hier geen zin in heeft? Die moet een andere baan zoeken, ver weg van de zorg!
Marian Kaljouw
voorzitter V&VN