Gezond oud worden; dat willen de meeste mensen graag. Maar er moet niet te veel gaan mankeren, al helemaal niet tussen de oren, want dan is de lol er van af. De medische wetenschap staat ten dienste van dit streven, hoewel dat niet altijd duidelijk en logisch blijkt.
Zo is hoge bloeddruk een ziekte die forse impact op gezondheid kan hebben, die zelfs in Europa meedoet in de top van volksziekten. Maar aan de aandacht hiervoor van media en politiek zou je dat niet zeggen.
Schade
De levensloop van ieder mens wordt gekenmerkt door het oplopen van schade. Deze volgt uit alles wat we doen en nalaten. Heldere voorbeelden zijn roken en overmatig drinken. Maar ook chronische ziekten, zoals diabetes. Schade lopen we allemaal op, zoveel is wel duidelijk. Het meest evident toont zich dat als je mensen een tijd niet gezien hebt en dan opeens weer een keer treft. Laatst had ik een reünie van jaarklasgenoten van toen we rond de zestien waren, veertig jaar geleden. Een prachtige gebeurtenis, maar onmiskenbaar ook een bonte verzameling schade!
Boeiend is of we bij machte zijn om opgelopen schade weer voldoende te herstellen. Hoe meer dat het geval is, des te comfortabeler we oud worden.
Medische progressie
In de categorie van hart- en vaatziekten bewijzen dotterbehandelingen en defibrillatoren uitstekende diensten. Aids is te behandelen en ook bij kanker vordert de kans op genezing of de mogelijkheid van behandeling als chronische ziekte. Steeds meer weten we ons geconfronteerd met het belang van preventie, boven cure en care. Gezond, slank, sportief en evenwichtig leven brengen – zogezegd – levensloopgewicht in de schaal!
Hypertensie
Verbazingwekkend is het dan dat hoge bloeddruk zo verdraaid weinig aandacht krijgt. Bloeddruk is de kracht waarmee het bloed tegen de wanden van de bloedvaten wordt gepompt. Als deze druk lange tijd verhoogd is, kunnen afwijkingen aan zowel grote als kleine bloedvaten ontstaan. Het gevolg is schade aan slagaderen, nieren en ogen. Ook de overbelasting van het hart is op te tekenen als schade en als een voorname oorzaak voor hartfalen en ritmestoornissen. Er is onderscheid tussen twee vormen van hoge bloeddruk (hypertensie): primaire en secundaire. De primaire (ook wel genoemd ‘essentiële’) komt veruit het meest voor en betekent: we weten dat het er is, maar niet waar het van komt.
To do
Gevolgschade is te voorkomen door tijdige diagnose en adequate behandeling. Bij het streven naar gezondheid blijkt vaak dat meerderen aan zet zijn. Op de eerste plaats elke individuele burger. Die kan overal het pleidooi voor gezond eten en voldoende lichaamsbeweging vinden. Onder meer in het net verschenen boek van Ard Schenk: Je tweede jeugd begint nu. Alleen jammer dat Schenk zich daarin zo exclusief richt op mensen die de oude dag tegemoet gaan. Zijn verhaal geldt immers voor iedereen! Een aanbeveling is bovendien om een bloeddrukmeter te kopen. Je hebt ze tegenwoordig al bij een docking station voor je Iphone. Met een gratis app registreer je de standen en houd je het verloop bij. Daar valt een incidentele meting door de huisarts bij in het niet. Sportinstructeurs hebben ook een taak. Geregeld meten en verwijzen naar een dokter als blijkt dat de standen persistent hoog zijn. Zorgverzekeraars kunnen meer doen aan voorlichting. En wellicht een deel van de aangeschafte bloeddrukmeter vergoeden. Huisartsen en internisten hebben een diagnostische verantwoordelijkheid en baseren daarop hun behandeling. Als het goed is gaat dat verder dan het voorschrijven van medicijnen en zal de levensstijl van patiënten niet buiten schot blijven.
Politiek
Bewijzen de minister, staatssecretaris en de Tweede Kamer op dit punt ook nog hun meerwaarde? Daar is maar bitter weinig van gebleken en dat is, zacht gezegd, merkwaardig. Met smart wordt gewacht op de eerste ‘hoge bloeddruk-brief’ van de huidige minister en staatssecretaris. Opgevolgd door indringende Kamerdebatten over de onderkenning van feiten, urgentie en nut en noodzaak van stimulerende maatregelen. Kansen genoeg om te scoren. Wie neemt deze handschoen op?