De toekomst en betaalbaarheid van de AWBZ zijn steeds vaker onderwerp van het maatschappelijke en politieke debat. Een belangrijke keuze voor een nieuw kabinet is of de ouderenzorg in de AWBZ blijft of dat de zogenaamde romp-AWBZ er komt.
De romp-AWBZ is alleen nog toegankelijk voor mensen waarvoor de regeling destijds is opgesteld: mensen die onverzekerbare zorg nodig hebben. In mijn optiek is de romp-AWBZ onvermijdelijk. Maken we die keuze niet, dan blijven mensen met een beperking en een levenslange zorgvraag steeds speelbal van beleid en een gemakkelijke ‘prooi’ als er moet worden bezuinigd. De AWBZ moet toegankelijk zijn en blijven voor deze kwetsbare groep burgers in onze samenleving. Die zorg mag niet in het gedrang komen omdat de overheid de aanspraken op de AWBZ steeds breder maakt.
Herinrichting
Naast het opnieuw definiëren van de doelgroep, is de herinrichting van de AWBZ belangrijk: het verder terugdringen van bureaucratie door integrale indicatiestelling en vooral door integrale en ontschotte zorg en ondersteuning zelf. Het scheelt veel ‘gedoe’, ergernis én geld als er een integrale indicatie én uitvoering komt zowel voor zorg, onderwijs, hulpmiddelen, vervoer e.d. Zeker als het gaat om mensen bij wie duidelijk is dat hun beperking nooit overgaat, is het onzinnig om steeds opnieuw te indiceren. Dat die indicatiestelling onafhankelijk moet zijn, spreekt voor zich.
Keuzevrijheid
Onafhankelijk gestelde integrale indicatie is één. Keuzevrijheid voor zorg en ondersteuning is twee. Het voeren van de eigen regie over het leven is voor ieder mens belangrijk. Keuzevrijheid betekent ondermeer ook dat mensen de keuze hebben voor zorg in natura of het pgb. Als zorg in natura niet ‘past’, moet het recht er zijn om de zorg en ondersteuning zelf met een pgb te regelen.
De cliënt centraal
Het centraal stellen van de cliënt en het leveren van maatwerk in de AWBZ-zorg is een kans die we moeten grijpen nu hervormingen noodzakelijk zijn. Het zal de kwaliteit van de zorg verbeteren en de doelmatigheid verhogen . Ervaringen met pgb’s leren dat de meeste pgb-houders met het organiseren van hun eigen zorg en ondersteuning juist creatief en kosteneffectief omgaan. Zij voelen zich betrokken en verantwoordelijk. Ook om die reden is eigen regie en maatwerk aan te raden.
Wim Drooger, directeur Platform VG