Onlangs ben ik begonnen als kersverse directeur bij seniorenorganisatie Unie KBO. Ik vroeg me met frisse blik dan ook af, ‘is dat nou nodig, zo’n keurmerkseniorvriendelijk ziekenhuis’?
De ziekenhuiszorg is in Nederland toch prima geregeld… Nou, niet voor iedereen. Onderzoek toont aan dat 30 tot 60 procent van de oudere ziekenhuispatiënten er juist op achteruit gaat in plaats van vooruit. De helft van de ziekenhuizen in Nederland ziet een delier, dat bij veel opgenomen ouderen voorkomt, over het hoofd. Gevolg is dat de helft (!) van de patiënten die een delier oploopt in het ziekenhuis binnen een jaar overlijdt. De hoogste tijd dat ziekenhuizen de organisatie van zorg laten aansluiten op de behoeften van ouderen. Zeker omdat juist deze groep last heeft van multimorbiditeit. Zo heeft 70 procent van de huidige 70+’ers twee of meer (chronische) aandoeningen.
Wat kan er beter?
De cijfers laten zien dat een keurmerk geen overbodige luxe is. Het mooie van dit keurmerk is dat de slager hier nu eens niet zijn eigen vlees keurt. In het hele traject gaan wij bij de beoordeling op seniorvriendelijkheid uit van de ervaringen van de ouderen zelf. Dat is volgens ons als seniorenorganisaties Unie KBO, PCOB, NOOM en NVOG de manier om de zorg te verbeteren. We merken dat ziekenhuizen erg geïnteresseerd zijn in hun eigen ‘seniorvriendelijkheidsgehalte’. Betrokken zorgverleners, zoals klinisch geriaters, internisten-ouderengeneeskunde en geriatrie-verpleegkundigen zijn al gefocust om ziekenhuisbeleid toe te spitsen op ouderen. Dat betekent een meer integrale en samenhangende aanpak binnen het ziekenhuis. Dat is ook noodzakelijk, want de groep senioren als ‘patiënt’ in het ziekenhuis wordt alleen maar groter. Inmiddels is 25 procent van de opgenomen patiënten in het ziekenhuis 70 jaar of ouder.
Pillendoos
Stel je een man voor van 87 jaar, hij heeft een pillendoos die is gevuld met 6 verschillende soorten medicijnen. Hij is gevallen en heeft een gebroken heup. Hij moet opgenomen worden in het ziekenhuis. Wordt hij bij opname gescreend op een delier of op ondervoeding? Is er een geriatrieteam beschikbaar dat voor hem een beleid uitstippelt? Is er duidelijkheid over het medicatiegebruik? Zijn er speciale maatregelen getroffen voor ouderen met complexe problematiek, zoals een 1-persoonskamer en rooming-in? Wordt er contact opgenomen met de huisarts, ook als hij het ziekenhuis mag verlaten? Is er aandacht om heropname te voorkomen? Op dit soort vragen krijg je door het keurmerk snel een antwoord. Het keurmerk heeft alle ziekenhuizen in Nederland langs een meetlat van 15 kwaliteitsaspecten gelegd.
Ziekenhuizen vergelijken
Ben je zelf patiënt, partner of verwijzer? Iedereen kan vanaf 1 oktober 2013 op de website www.seniorvriendelijkziekenhuis.nl zien of een ziekenhuis in de buurt wel of niet seniorvriendelijk is, op welke onderdelen het goed scoort en waar de verbetermogelijkheden liggen. Hoeveel ziekenhuizen in Nederland daadwerkelijk seniorvriendelijk zijn, wordt openbaar gemaakt tijdens het Congres over het Keurmerk op dinsdag 1 oktober a.s.. Ik zie het als taak van de seniorenorganisaties om met de ziekenhuizen mee te denken, mee te doen en mee te helpen. Met onze kennis en ervaringen moeten we samen met de ziekenhuizen ervoor zorgen dat seniorvriendelijke zorg – alsmede seniorvriendelijke toegankelijkheid en inrichting – de norm wordt. Alleen dan is het haalbaar dat ouderen het ziekenhuis in de toekomst wel beter uitkomen dan dat zij erin gaan.
Manon Vanderkaa
Directeur Unie KBO