Media hebben deze week volop bericht over zorgverzekeraars. Zij zouden niet geïnteresseerd zijn in kwaliteit en uitsluitend over geld willen praten. Verzekeraars zouden ziekenhuizen dwingen tot contracten en onzinnige voorwaarden stellen, zoals informatie over uitkomsten van kwaliteitsvisitaties van artsen. Het mes op de keel dus. Zoveel uitspraken noodzaken tot reactie.
Nederland kent een solidair zorgstelsel. Iedereen is verplicht verzekerd. Toegang tot zorg is een recht. Een groot goed, maar het staat toenemend onder druk. Oplopende premies, hoger eigen risico en – als we het tij niet weten te keren met elkaar – verkleining van basispakket met als gevolg nog hogere eigen betalingen.
Verzekeraars moeten, als gevolmachtigde van verzekerden, zorgen voor toegankelijke, betaalbare en kwalitatief goede zorg. Met meer behandelmogelijkheden en een langer leven, is de sector afgelopen jaren fors gegroeid. Zorgaanbieders zijn logischerwijs gefocust op dit almaar stijgende zorgvolume. Businesscases van recent nieuw gebouwde ziekenhuizen hebben op groei geanticipeerd. De schulden die samenhangen met nieuwbouw groeiden mee van 12 miljard in 2004 tot 18 miljard ultimo 2011. De totale schuldpositie nadert de grens van een jaaromzet ziekenhuiszorg.
De afgelopen jaren is geprobeerd de kosten te beheersen. Ziekenhuizen hebben verzocht knellende budgetregels te vervangen. Geen bouwregime, maar zelf beslissen om te bouwen. Geen budgetsysteem, maar vrije prijzen. Werken aan transparantie op kwaliteit, door invoering van een veiligheidsmanagementsysteem, uitkomstindicatoren en minimale behandelvolumes voor complexe behandelingen. Het heeft nog onvoldoende zichtbare resultaten opgeleverd.
Niet voor niets sloten VWS, ziekenhuizen en zorgverzekeraars in 2011 een hoofdlijnenakkoord. Belangrijkste doel: ziekenhuiskosten indammen tot een groei van 2,5 procent per jaar. Een trendbreuk met de groeicijfers daarvoor van gemiddeld 5 procent per jaar. Maar nog steeds een afspraak die de kosten – dus zorgpremies – jaarlijks doet stijgen.
Inkoopbrief 2013
In juni 2012 stuurden wij alle ziekenhuizen onze inkoopbrief 2013. Voor de liefhebber te downloaden op www.achmeazorg.nl. Wie de moeite neemt deze te lezen, ziet dat het vooral gaat over kwaliteit en patiëntveiligheid en in mindere mate over geld. Als ziekenhuisbestuurders zeggen dat verzekeraars vooral praten over geld, dan klopt dat. Feit is dat veel ziekenhuizen dat bij voorkeur willen, omdat groei afgelopen jaren standaard was. Het hoofdlijnenakkoord is echter een (maximum) groeikader en geen groeirecht. We moeten samen over de inhoud en achtergronden van die groei praten. Vragen over doelmatigheid, indicatiestelling en beheersing van volume moeten beantwoord worden. Precies dat hebben we samen in juli 2011 afgesproken en moeten we waarmaken.
Harde keuzes
Achmea wil niet op voorhand allerlei ziekenhuizen sluiten. Wel vragen wij ziekenhuizen harde keuzes te maken. Vooral in stedelijke regio’s is op onderdelen een overaanbod. Dit zijn onnodige kosten. Er zijn onverklaarbare verschillen in uitkomsten van behandelingen. Helaas kunnen we niet alle verzekerden naar ‘het beste ziekenhuis’ bemiddelen. Het ‘beste ziekenhuis’ zal nooit in staat zijn alle patiënten op te vangen. Ons inkoopbeleid is daarom gericht op het verbeteren van kwaliteit in alle ziekenhuizen, zodat alle verzekerden in hun regio toegang hebben tot ‘de beste zorg’.
Alle zorgaanbieders hebben wij – via de inkoopbrief – een tweejarig contract aangeboden. Een contract gebaseerd op gangbare kwaliteits- en veiligheidseisen dat voorziet in financiële bevoorschotting van geleverde, maar nog niet gefactureerde, zorg. Een contract voor 2013 en 2014 dat wij nog dit jaar willen afronden. Dat zou wat mij betreft ook het kader zijn dat de politiek moet scheppen. Laat zorgaanbieders en verzekeraars in 2013 bewijzen dat we met het huidige stelsel in staat zijn kwalitatief goede, betaalbare en toegankelijke zorg te leveren.
Verzekeraars en ziekenhuizen zullen zich daarbij moeten gedragen als een correcte onderhandelingspartner. ‘It takes two to tango’.
Meepraten over de toekomst van zorgkwaliteit? Meldt u aan voor de community en laat uw stem horen.