Ik moet het toegeven: wanneer ik deel uitmaak van een discussie over vertrouwen ga ik op het puntje van mijn stoel zitten. Het onderwerp raakt me.
Waarom? Ik ben er achter gekomen dat ik anders kijk. Ik ga er namelijk altijd vanuit dat je vertrouwen hebt tot het tegendeel is bewezen. Dat klinkt misschien naïef, maar ik kijk graag zo naar de wereld om mij heen. Zo werk ik, dit is mijn onderbuik gevoel en grondhouding. Maar ik kom er steeds meer achter dat niet iedereen zo kijkt.
De wereld lijkt soms vol van wantrouwen en zo is ons zorgsysteem ook opgebouwd. Onlangs organiseerden we vanuit HEAD een werkconferentie rondom een control framework als basis voor systeemtoezicht. Met vele stakeholders in de zorg hebben we gediscussieerd over stellingen die toezicht en verantwoording in de zorg ondersteunen in plaats van het vermeerderen van administratieve lasten.
Toezicht en verantwoording
Hoe krijg je toezicht en verantwoording in de juiste proporties, zodat iedere zorginstelling, medewerker, stakeholder en toezichthouder er mee kan werken? Door meer van hetzelfde te doen of aan te leveren? Meer gegevens, meer inzake, meer regels, risicoanalyse of sanctioneren?
Meer regels zorgen voor mazen in de wet en actief gebruik daarvan. Vroeger was dat al zo, wanneer een duidelijk verbod van je ouders je niet tegenhield om tóch iets te doen. En uiteindelijk moest je (voor jezelf, natuurlijk niet aan hen) schoorvoetend toegeven dat ze gelijk hadden. Met de opgebouwde ervaring wisten ze simpelweg al meer dan jij.
Dat inzicht kunnen we nu ook gebruiken: door ervaring weten we meer en hebben we de mogelijkheid om meer te vertrouwen. Wat maakt dan dat we nu zo slecht zijn in het geven van vertrouwen? En daartegenover: vertrouwen krijgen, hoe doe je dat? Ik merk dat ik er het antwoord nog niet op heb…
Loslaten en vertrouwen
Willen we niet of durven we niet te varen op onze ervaring? Is loslaten en vertrouwen dat de ander het goed gedaan heeft of onder controle heeft niet voldoende?
Ik vraag u, de lezer, om samen de uitdaging aan te gaan om van een op wantrouwen gebaseerd systeem, de lef en moed te tonen om dit om te draaien. Mijn pleidooi is dan ook, ga het gewoon een keer doen! Gebruik uw gezond verstand en ga voor een eenvoudige oplossing, die dichter bij huis ligt dan je vaak denkt.
Spreek met stakeholders en ga voor de best mogelijke oplossing. Ervaar en ga aan de slag!