Een gemiste kans, omdat dit gegeven het gevolg is van het marktgedrag van nagenoeg alle zorgverzekeraars. Deze zorgverzekeraars doen aan nauwelijks verhulde risicoselectie en tasten daarmee de solidariteit van ons zorgstelsel aan.
Vergelijkingssites
Een aanzienlijk percentage van alle overstappers doet dat aan de hand van een vergelijkingssite. Deze sites presenteren zich als onafhankelijk, maar ze worden gefinancierd door provisies die ze betaald krijgen van de zorgverzekeraars die met hen samenwerken. Daar is dus niets onafhankelijks aan. Hun drijfveer is niet anders dan zoveel mogelijk mensen van de ene naar de andere zorgverzekeraar over te laten stappen, sterker nog dat is hun verdienmodel. Overstappers kunnen kiezen uit een zeer divers polisaanbod, maar kiezen in de praktijk vooral op basis van prijs. Daarom is het afgelopen jaar het aantal budgetlabels weer gegroeid.
Budgetlabels
Om hoog in de zoekresultaten op deze vergelijkingssites te eindigen, bieden steeds meer zorgverzekeraars ‘goedkope’ polissen aan via hun budgetlabels. Je zou kunnen constateren dat dit een mooie ontwikkeling is voor de verzekerde. Er hoeft dan immers minder premie betaald te worden. De werkelijkheid is helaas anders. De premie voor deze polissen is lager omdat ze gericht zijn op de jonge, gezonde, winstgevende verzekerden. Dit doen verzekeraars door een beperkt dienstverleningsconcept te hanteren, een beperkte vergoeding voor niet gecontracteerde zorg te bieden en door soms zelfs een groot aantal zorgverleners helemaal niet te contracteren. Dit wordt nog versterkt door in combinatie met deze polissen slechts een enkele aanvullende verzekering met beperkte dekking aan te bieden die alleen aantrekkelijk zijn voor jonge gezonde verzekerden. Sommige mensen zullen dit slimme marketing vinden. Maar laat een ieder beseffen dat door deze slimme budgetlabels de zorgkosten niet lager worden. Dat betekent dat daar waar de een minder premie betaalt, de ander meer moet betalen. En laat die laatste nu juist die minder gezonde, vaak oudere verzekerde zijn. Feitelijk zijn deze budgetlabels gewoon een inbreuk op de solidariteit, verkapte risicoselectie en een vorm van premiedifferentiatie. Zaken die verboden zijn in de Zorgverzekeringswet. Een goed vereveningsmodel zou dit moeten tegengaan, maar helaas werkt dit model niet optimaal. Het gevolg is dat nu nagenoeg alle zorgverzekeraars dit gedrag vertonen en juist de groep verzekerden die de zorg hard nodig heeft de dupe is.
Verontrustend gedrag zorgverzekeraars
Het gegeven dat jonge verzekerden meer geneigd zijn om over te stappen dan oudere verzekerden is het directe gevolg van het commerciële gedrag van zorgverzekeraars en vergelijkingssites om juist deze aantrekkelijke doelgroep te verleiden om over te stappen op basis van premiedifferentiatie. Het is precies dit marktgedrag waardoor marktwerking een negatieve connotatie krijgt. Het is ondermijning van de solidariteit, de belangrijkste pijler van ons zorgstelsel, en daarmee ondermijning van het zorgstelsel zelf. Geen wonder dat de kritiek op de marktwerking en op het huidige systeem groeit en dat in de samenleving de roep om centrale overheidssturing meer bijval krijgt.
Voorzitter raad van bestuur DSW
Wat jammer dat nu precies uit de hoek van de zorgverzekeraars ongemeen scherpe kritiek moet komen op de budgetpolis. Niet onverwacht, overigens. Profileringsdrang als “goede” zorgverzekeraar in de grote boze buitenwereld van de (alle) andere zorgverzekeraars, die het stelsel ondermijnen?
Veel te grote, bijna apocalyptische woorden worden gebruikt, elke nuance ontbreekt. Er is geen risicoselectie, het stelsel wordt niet ondermijnd, niemand is “de dupe”, Ik verwijs kortheidshalve naar hoofdstuk 10 van mijn boek Het zorgstelsel ontrafeld.
Dat hoofdstuk heeft als titel: “De budgetpolis is zo slecht nog niet”. Kern: de budgetpolis kan juist gepaard gaan met hoge kwaliteit en doet wat “de marktwerking in de zorg” zou moeten doen: kwaliteit van zorg bevorderen, De budgetpolis poogt het beste voor de verzekerden uit het zorgaanbieders-aanbod te selecteren en te contracteren. “Waar voor je geld bieden”, dat is de kern van de budgetpolis. Wat echt jammer is, is dat de kwaliteit van de geboden zorg in Nederland nog zo weinig inzichtelijk is. Dan zou de budgetpolis (betere betiteling: “selectieve” polis) een grotere rol en gedegen ondergrond kunnen krijgen. Sterker nog: Als zorgverzekeraars en gemeenten beter in de regio zouden samenwerken zou zelfs de ontwikkeling van een regionale polis met een goed op de zorg (en ondersteunings) behoeften in de regio afgestemd selectief aanbod tot de mogelijkheden moeten kunnen gaan behoren.
Martien Bouwmans
Niet alleen de solidariteit wordt ondermijnd maar ook het niveau van de zorgverlening. Immers, zorgverzekeraars laten zowel de meer ‘schadelast’ opleverende verzekerden opdraaien voor de lokkende premies voor minder kostende verzekerden als draaien de bankschroef aan van het inkoopbeleid. Duidelijk is de salamitactiek herkenbaar. Stap 1 is het in pilots opschroeven van de zorgverlening tegen een ad hoc kostenvergoeding. Stap 2 is het opgeschroefde pakket verklaren tot basisprestatie exclusief de ad hoc vergoeding. En vervolgens vindt herhaling van dit stappenplan plaats. De recent ingevoerde basisovereenkomst voor farmaceutische zorgverlening is hier een kenmerkend voorbeeld van. Onderhandelen (elementair in het stelsel dat in 2006 is ingevoerd) is er voor verreweg het grootste deel van de zorgverlening dan niet meer bij. Dat is alleen nog van toepassing voor zorgverlening bovenop dat grootste deel. Het vervolg is voorspelbaar. Steeds meer van de zorgverlening wordt geschoven onder de basisovereenkomst met als gevolg dat de zorgverlener wordt geconfronteerd met stijgende kosten tegen achterblijvende vergoedingen. Net zolang tot deze ontwikkeling leidt tot harde sanering. En wie dan zorgt voor adequate zorgverlening? Het zal de zorgverzekeraars en de overheid klaarblijkelijk een zorg zijn.
Chapeau, Aad de Groot! We hebben de poort opengezet voor de entree van buitenlandse goedkopepolisverzekeraars die obv. (strategische) risicoselectie zich een positie hebben verworven in ons zorgstelsel. Het is een regelrechte ondermijning van de solidariteitsgedachte. Ik heb er eerder over geschreven, het was aan dovemansoren gericht.