Vorig jaar zette ik de knop om. Ik had weer eens gekeken naar de sterfte op de wachtlijst voor nierdonatie. Gemiddeld 150 mensen op deze wachtlijst halen per jaar de eindstreep ( de donatie) helaas niet. Dit is vermijdbare sterfte want na ontvangst van een donornier hebben zij doorgaans weer een heel goede levensverwachting en – kwaliteit.
Dit gegeven had me al eerder tot nadenken gezet, maar vorig voorjaar besloot ik het niet daarbij te laten. Het is mijn overtuiging dat ik best iets van mijn gezondheid met anderen kan delen. Dat doe ik het liefst anoniem. Zo is de ander niets tot mij verplicht in zijn beleving.
Anoniem doneren
Een levende nier doneren heeft bovendien forse voordelen voor de ontvanger. De kwaliteit is veelal beter dan een nier van een overleden donor. Anoniem doneren heeft naar mijn mening ten opzichte van doneren in familieverband het voordeel dat er geen gespannen verhoudingen tussen familieleden hoeven te ontstaan.
Operatierisico
Is het doneren bij leven gevaarlijk? Dat valt gelukkig heel erg mee. Er blijft natuurlijk altijd enig operatierisico, maar dat is, dank zij het hooggespecialiseerde team, heel gering. Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat gezonde donoren na hun operatie net zo gezond blijven als voorheen. Zij blijven overigens wel hun hele leven onder medische controle. Bijna alle centra opereren laparascopisch. Dat beperkt het risico op post-operatieve infecties en pijn.
Ketendonatie
Nierdonaties zijn planbaar. Dat kan er toe leiden dat er een ketendonatie in gang wordt gezet. Bijvoorbeeld bij een voorgenomen familiedonatie, waarbij na onderzoek blijkt dat er onvoldoende overeenkomst is in weefseltypering. De anonieme donor kan zijn nier voor deze ontvanger afstaan en het familielid gaat eveneens anoniem doneren. Zo ontstaat er een keten. Ik heb een keten van twee donaties in gang mogen zetten.
Bewustwording
Terugblikkend heb ik er een heel goed gevoel aan over gehouden. Een nier doneren is weliswaar geen sinecure (ik had last van morfine-overgevoeligheid en vermoeidheid), maar deze ongemakken vallen in het niet vergeleken met het voordeel van het “nieuwe” leven dat je een ander schenkt.
Naar manifeste donor
In Plus van deze maand wijdt Ria Bremer haar column aan anonieme nierdonatie bij leven. Medisch Contact van 4 april gaat er ook uitgebreid op in. Deze publiciteit is hard nodig. Vermoedelijk zijn er veel mensen nu nog ‘latente’ nierdonor, maar na bewustwording van de mogelijkheden zouden zij best wel de stap naar een ‘manifeste’ donor willen zetten. Ik prijs me gelukkig dat mijn collega Jannes van Everdingen inmiddels besloten heeft deze stap te gaan zetten. Hij zet een keten van drie donaties in gang. Samen staan we nu op vijf. Hopelijk is het einde nog lang niet in zicht.
Directeur ZonMW