De kartelwaakhond NMa heeft zich in de zorg lang koest gehouden. Maar sinds twee jaar bijt de Nederlandse Mededingingsautoriteit flink van zich af. De thuiszorg zit met de kleerscheuren: ruim veertien miljoen euro aan opgelegde boetes.
‘Keiharde marktverdeling en prijsafspraken’
De toezichthouder spreekt van legitieme reprimandes voor ‘keiharde marktverdeling en prijsafspraken’. Getroffenen beklagen zich over draconische maatregelen die geen recht doet aan de sectorspecifieke kenmerken van de zorg
Imperfecte markt
Zorgbestuurders hebben meer punten van kritiek: de NMa doet alsof de zorg een markt is als elke andere. Een principieel verkeerde benadering, vinden ze, want is de zorg niet een zeer specifieke, imperfecte markt waarin samenwerking cruciaal is? Bovendien stellen zorgbestuurders dat overheidsdoelstellingen als ketenzorg en concentratie met het oog op kwaliteit haaks staan op de NMa-regels. Om maar te zwijgen over de moeilijk te doorgronden afbakening van geografisch relevante markten.
Klagen helpt niet, de NMa heeft gelijk
De cynische waarheid: klagen helpt niet. Juridisch gezien heeft de NMa het gelijk aan haar zijde. Een besluit aanvechten kan, maar de gang naar de rechter duurt lang en de uitkomst is onzeker. Bovendien kost deze tonnen, die bij een negatieve uitspraak bovenop de boete komen. Wat is dan wel wijsheid? Een bescheiden tip: een kijkje nemen in het bedrijfsleven kan geen kwaad. Bedrijven met een vergelijk bare omvang als een middelgrote zorginstelling bieden emplooi aan gespecialiseerde mededingingsjuristen en compliance officers. De zorg hoeft dit voorbeeld niet klakkeloos over te nemen, maar kan zich wel laten adviseren. Wie aarzelt over de grootte van het speelveld en de precieze spelregels, doet er goed aan om eens te kijken hoe doorgewinterde profs het mededingingsspel spelen.