Hoe probeert de raad van toezicht te voorkomen dat het finaal misloopt in een zorgorganisatie? Wie op onderzoek uitgaat, wordt afgepoeierd: “Geen tijd voor interviews.”
Lichtmatrozen
Neem het Maasstad Ziekenhuis, Stichting Gehandicaptenzorg Limburg, Zonnehuizen en Charim. Misschien hebben toezichthouders achter de schermen lopen hozen als lichtmatrozen. Maar wij hebben er weinig tot niks over gehoord. Intussen regent het kwestieuze voorbeelden van toezichthouders die de zwarte piet uitdelen aan hun bestuurder en in één moeite door hun handen in onschuld wassen. Een echte Pilatus houdt vervolgens de hand op voor een vorstelijke adviesvergoeding bij SGL of benoemt zichzelf tot interim bestuurder van het ziekenhuis.
Bibbers
Deze groteske rolverwarring indachtig, krijg ik de bibbers van de vaststelling dat de raad van toezicht steeds meer de spil is waar het governance-stelsel om draait. En dan hebben we het alleen nog maar gehad over slecht voorbeeldgedrag. Wellicht biedt hoogleraar Goos Minderman uitkomst. Hij formuleert in het essay ‘Toezichthouder zoekt houvast’ in Skip magazine 1 drie kernwaarden als richtsnoer: ethisch leiderschap, zelfverantwoordelijkheid en regie van het toezicht. Die kernwaarden kunnen helderheid scheppen voor de toezichthouder over de invulling van de eigen rol. En over de toegevoegde waarde van de raad van toezicht.
Helderheid
Zelf calculeren de raden van toezicht van de honderd grootste zorgaanbieders hun toegevoegde waarde over 2010 op zes miljoen euro. Volgens eigen onderzoek van Skipr hebben ze dat bedrag opgeteld ontvangen als vergoeding voor hun toezichthouderschap. Meer dan het dubbele van de 2,9 miljoen euro over 2009 overigens. Jammer genoeg leggen ze niet uit waar ze die verdubbeling van het eigen vacatiegeld op baseren. Misschien hebben ze gezorgd voor een hogere zorgkwaliteit, dure fouten voorkomen of met scherpe onderhandelingen de bestuurder onder de balkenendenorm gedrukt. We weten het niet. Legt u het uit, toezichthouder, dan begrijpen medewerkers, cliënten en andere stakeholders ook waar u mee bezig bent.
Ruud Koolen,
Hoofdredacteur Skipr