Het CPB heeft de berekeningen gemaakt: de voorgestelde PGB-maatregel kost 20.000 banen. Nee, dat is niet correct: de maatregel kost 20.000 arbeidsjaren.
Omdat de gemiddelde baan in de VVT zorg volgens het CBS 20 uur per week omvat, betekent dat dus een verlies van om en nabij de 40.000 banen; grotendeels in de zorg thuis. Iedereen verbaasd.
Druk op mantelzorg
Dat is natuurlijk raar. Waar de OESO berekent dat circa 60 procent van de totale zorgkosten in de langdurende zorg bestaat uit kosten voor arbeid – en ook al verschilt dit percentage misschien in Nederland iets – hoeft niemand verbaasd te zijn dat een korting banenverlies betekent en dus dat een dergelijk omvangrijke bezuiniging omvangrijk banenverlies impliceert. Daarnaast suggereert het CPB ook een fors toenemende druk op mantelzorgers, maar die becijfert het CPB niet. Denkbaar is echter dat deze mensen hun betaalde arbeid zullen moeten verminderen om het zorggat te dempen. Dat betekent aanvullende negatieve arbeidsmarkt-effecten, met voor de mensen die het betreft de nodige financiële gevolgen, direct en indirect (pensioen en dergelijke). Tegelijk neemt de druk op mantelzorg verder toe. Want was in 2001 40 procent van de mantelzorgers matig tot ernstig belast, dat aantal neemt ook zonder PGB maatregel al toe.
De kabinetsbelofte
Maar dan de kabinetsbelofte. Recent is het convenant ondertekend volgens welke de ’12.000’ de zorg in komen. ActiZ spreekt in dit kader overigens over 8.500 mensen; dat is dus 3.500 minder dan gedacht en lijkt zelfs nog wat optimistisch, gezien voorgaand gemiddelde. En die komen alle in de verblijfszorg. Wat ActiZ jammer vindt, want ook die club streeft naar ‘minder – dure – zorg’, via onder meer beter zelf management en betere steun voor mantelzorgers en zo veel mogelijk zorg thuis.
Netto resultaat beneden peil
Het netto resultaat is dus een dikke min van tenminste 31.500 personen. Einde dus van de zorg als banenmotor van Nederland en een signaal de verkeerde kant op, want de zorg thuis verarmt sterk, de druk op mantelzorgers neemt verder toe en de verblijfszorg krijgt er minder bij dan beloofd. En dan hebben we het nog niet over de gevolgen voor de vraag naar verblijfszorg door het afkappen van het PGB. De zorg is weerbarstig.