Normaal is de derde dinsdag van mei in de Tweede Kamer gehaktdag. Dan wordt gekeken of het beloofde beleid in de begroting van VWS over het afgelopen jaar ‘gehaald’ is. Maar nu is het al gehaktdag bij de behandeling van de begroting in de Tweede Kamer.
Onkunde van ambtelijke staf wreekt zich
Donderdag 10 november gaat namelijk het mes in de subsidie voor de ouderenorganisaties (en de gehandicapten- en patiëntenverenigingen). Voor de CSO, de koepel van ouderenorganisaties, gaat het om 4 ton die wordt teruggebracht naar nul. De goedkeuring door de Kamer van de VWS-begroting 2012 raakt het ouderenbeleid zwaar.
Hoe komt dit?
De bewindslieden redeneren dat ouderen die een bepaalde ziekte hebben zich kunnen verenigen bij de patiëntenvereniging van die ziekte. Wie slechthorend wordt, gaat naar de vereniging voor slechthorenden. Krijg je een longaandoening, dan zoek je welke vereniging daarvoor is, en heb je gewrichtsklachten dan zal er de gewrichtenvereniging zijn.
De PGO-subsidiepot van VWS richt zich vanaf nu vooral op de financiering van patiënten-en gehandicaptenverenigingen per aandoening. In grote lijnen volgens de redenering: we zijn voor inclusief beleid, we zijn tegen leeftijdsdiscriminatie en ouderen willen zo graag participeren, dus hup, weg met de ouderenorganisaties. De ouderen wenden zich maar tot de verenigingen die wij voor hen geschikt achten. Die moeten zich maar sterk voor hen maken.
Gebrek aan kennis bij VWS
Tergende onkunde van de ambtelijke staf wreekt zich hier. En staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten is niet in staat gebleken, met haar goede kennis van kwetsbare ouderen, die onwetendheid van de ambtelijke staf van VWS te compenseren.
Wat is er mis met de redenering van het kabinet, het CDA, de VVD en de PVV?
Kenmerkend voor ouderen is dat zij heel vaak door meerdere aandoeningen tegelijk getroffen worden. Die moeten dan niet los van elkaar behandeld worden, maar in samenhang. Langs een heel kundige KNO-arts, een goede longarts en een ervaren orthopeed, dat is geen goede gezondheidszorg voor ouderen. Op die manier komen ze van de regen in de drup. Het gevaar van multifarmacie ligt op de loer – meerdere geneesmiddelen gebruiken die tegen elkaar in kunnen werken en die niet op een goede manier worden ingezet. Ouderen worden de zorg in gezogen. Zo wordt het van kwaad tot erger.
Derde partij en zuinige zorg
Maar wie vertelt dit verhaal straks? Wie zal de derde partijrol van de ouderen invullen? Ze zijn wel 60 procent van de AWBZ-gebruikers en 40 procent van de ZVW gaat naar ouderen. Het gaat jandorie wel over een substantiële groep in de markt van de zorg.
Als de regering de kosten van de zorg wil terug dringen, (Paul Schnabel en Wouter Bos lossen daarover al waarschuwingsschoten) is het heel verstandig daar vooral de ouderen over te raadplegen, ze erbij te betrekken en hun commitment daarbij te vragen. Nu worden ouderen door aanbieders en verzekeraars soms weggezet als mensen die aan consumentisme lijden — weer een kwaal erbij. Die benadering, die bejegening werkt averechts.
De drie partijen in de zorg, aanbieders, verzekeraars en cliënten, moeten hun belangenbehartiging van rijkswege — subsidie of premiegeld — gefinancierd krijgen.
Wim van Minnen
Directeur CSO, de koepel van ouderenorganisaties