Begin dit jaar hebben senior scouts voor de tweede keer de 120 ziekenhuislocaties bezocht voor het keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB, NOOM en NVOG. Zeventig scouts hebben in tweetallen de ziekenhuizen beoordeeld op toegankelijkheid, gastvrijheid en bewegwijzering.
Uit de resultaten blijkt dat de ziekenhuizen sinds de vorige rapportage aan de slag zijn gegaan en maatregelen hebben getroffen om de publieke ruimte in de ziekenhuizen aan te passen aan de behoeften van ouderen. Op vrijwel alle onderdelen is beter gescoord dan in 2013. De gemiddelde score ligt op 83 van de 100 punten tegenover 75 in 2013, met een spreiding tussen de 57 en 96 punten.
Na een opfriscursus van onderzoeksbureau Mystery Review zijn de inmiddels ervaren senior scouts op pad gegaan. Alle scouts lopen dezelfde route door het ziekenhuis. De route liep vanaf de parkeerplaats of bushalte naar de algemene ontvangstbalie bij de ingang en dan via bloedafname naar de poli’s cardiologie en interne geneeskunde. Onderweg is gekeken naar allerlei (fysieke) aspecten die door ouderen als belangrijk zijn aangemerkt. De ervaringen van twee jaar geleden zijn uiteraard meegenomen in dit tweede onderzoek. Zo bleek het bezoeken van de SEH zonder een bewaker of triagist te passeren niet altijd mogelijk. We hebben dit onderdeel daarom laten vervallen.
Gastvrije ontvangst en inrichting
Een van de kwaliteitsaspecten van het keurmerk is gastvrije ontvangst en inrichting. Hieronder valt onder meer de ontvangst door baliemedewerkers, de toiletten, het kunnen manoeuvreren in de gangen met loophulpmiddelen en de aanwezigheid van stoelen met hoge zitting en armleuningen in de wachtruimte. Ook de wijze waarop patiënten in de wachtkamer worden opgeroepen is onderzocht. Verder blijkt het niet altijd duidelijk te zijn dat de automatische draaideur bij de ingang een vertraagde werkingsknop heeft en stopt bij aanraking. Ook dat geeft onnodige stress bij ouderen die niet goed ter been zijn. Ondanks dat we een aantal aspecten hebben aangescherpt is de gemiddelde score voor dit onderdeel hoger dan in 2013.
Onder dit aspect vallen onder meer de aanwezige parkeervoorzieningen. Veel ouderen vinden een parkeergarage niet prettig, dus is dit keer ook gekeken naar alternatieve parkeermogelijkheid. Beschutte in- en uitstapplaatsen en wachtmogelijkheden valt ook onder toegankelijkheid. Op dit onderdeel hebben de ziekenhuizen forse verbeteringen aangebracht.
Bewegwijzering
De bewegwijzering naar en in het ziekenhuis vormt een vast onderdeel van de rapportage van de scouts. Zijn de borden duidelijk, dus met leesbare letters en gebruik van pictogrammen. Worden ondersteunende hulpmiddelen ingezet om de poli te vinden zoals een plattegrondje of gastvrouwen die meelopen om de weg te wijzen. En niet alleen is het van belang hoe je het ziekenhuis in komt, maar ook of je er gemakkelijk weer uitkomt. Wordt bijvoorbeeld de uitgang duidelijk aangegeven in de gangen en in de lift.
Alle ziekenhuizen hebben inmiddels de rapportage van het bezoek ontvangen. Overigens is de rapportage uitgebreider dan nodig voor het keurmerk. Zo hebben we de scouts gevraagd om op een aantal aspecten de website van het ziekenhuis te beoordelen. De beoordeling telt niet mee voor het keurmerk, maar ziekenhuizen kunnen met deze feedback wel hun voordeel doen!
De reacties op de rapportages zijn in de regel positief. Ziekenhuizen gebruiken de rapportage als een checklist voor seniorvriendelijke bouw en inrichting. De beoordeelde fysieke kwaliteitsaspecten zijn ontleend aan de wensen van ouderen en de Code Plus uit Canada. Onlangs is de Code Plus geactualiseerd op basis van nieuw wetenschappelijk onderzoek. Mede met het oog hierop hebben we de samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) gezocht. Tot het zover is, kunnen de locaties aan de slag met de rapportage. Bruikbare informatiebronnen zoals de (vernieuwde) Code Plus en de Toolkit zijn te downloaden.
Seniorvriendelijke organisatie
De visitatie van de ziekenhuizen maakt een beperkt onderdeel uit van het keurmerk. Het overgrote deel van de te behalen scores betreft de organisatie van zorg voor ouderen, ziekenhuisbreed. Denk aan de beschikbaarheid van een geriatrieteam of continuïteit van zorg. Deze informatie halen we uit een vragenlijst die onlangs bij de ziekenhuizen is afgenomen. De respons voor dit onderzoek was uitzonderlijk hoog, slechts 2 van de 90 ziekenhuisorganisaties hebben de vragenlijst niet ingevuld! Begin september maken we op de Keuzewijzer bekend welke ziekenhuizen het keurmerk 2015 hebben gehaald.