Het definitieve concept van de zorgstandaard dementie is op 31 mei 2012 gelanceerd. Deze gaat belangrijk worden, niet omdat iedereen met dementie standaardzorg geleverd moet worden, maar omdat de standaard voor goed georganiseerde dementiezorg geformuleerd is.
Maar liefst 29 organisaties (professionele verenigingen, branche-organisaties, expertise- en onderzoekscentra, gemeenten, verzekeraars) hebben er anderhalf jaar hard aan gewerkt, onder de bezielende leiding van Alzheimer Nederland en met even bezielende begeleiding van Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg.
Zorgstandaarden
Op dit moment zijn er zorgstandaarden voor een beperkt aantal chronische ziekten, zoals COPD, astma, cardiovasculaire aandoeningen. Voor nog enkele andere ziektebeelden zijn standaarden in voorbereiding. De eerste drie zijn of worden ingevoerd, de andere nog maar mondjesmaat.
De zorgstandaard geeft aan hoe de zorg naar de huidige inzichten (onder andere professionele richtlijnen) uitgevoerd moet worden en hoe die georganiseerd moet zijn. De zorgstandaarden schrijven niet voor, zoals sommigen denken, dat patiënten ‘standaardzorg’ moeten krijgen. Hij biedt zorgverleners en cliënten de handvatten voor goede zorg; je weet wat je mag verwachten met de zorgstandaard in de hand. De zorgstandaard kan ook een functie in de inkoop door zorgverzekeraars krijgen.
Dementie
De zorgstandaard dementie is de eerste zorgstandaard die zowel voor de ZVW, de AWBZ als de WBO van toepassing is. In gewoon Nederlands: hij omvat zorg, welzijn en behandeling, voor zowel de mensen met dementie als hun mantelzorgers. De breedte van de zorgstandaard is uniek. De invoering zal dus nog wel wat beleidsmatig en organisatorisch ‘gedoe’met zich brengen. Maar dat is geen reden om er niet mee aan de slag te gaan. Het gaat om kwaliteit.
Zorgverzekeraars en gemeenten
Gaat de zorgstandaard dementie ook werken? De komende periode gaat een autorisatieproces van start: de beroepsorganisaties moeten hun fiat geven. Een mooie primeur voor het Kwaliteitsinstituut (dat Nederlands Zorginstituut gaat heten) om een ambitieuze standaard vast te stellen. Belangrijker is echter dat er mee gewerkt gaat worden. Dementieketens, gemeenten en zorgverzekeraars moeten de zorgstandaard voor die regio toepasbaar maken, door deze onder meer te vertalen naar een zorgprogramma. Waarschijnlijk gaan de zorgverzekeraars de zorgstandaard als leidraad nemen en er in hun inkoop voor 2013 vorm aan geven. Dus ook voor hen werk aan de winkel.
Waarde van de zorgstandaard
De ultieme vraag is natuurlijk: wordt de zorg beter van een zorgstandaard en krijgen we geen standaardzorg? Eerlijk is eerlijk: het probleem van dementie lossen we hier niet mee op. De zorgstandaard is een hulpmiddel om de zorg beter te organiseren en te zorgen dat mensen weten wat ze mogen verwachten; het mag geen extra bureaucratie zijn. De standaard moet helpen om meer samenhang te creëren in de soms warrige wereld van dementie en alle hulpverleners die zich daarin bewegen Dat is zoals gezegd organisatorisch en beleidsmatig niet makkelijk,maar het is wel de moeite waard!. Alleen al daarom zal de zorgstandaard dementie niet tot standaardzorg leiden. Gelukkig maar!
Henk Nies
voorzitter raad van bestuur Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg