Stefanie ondervond aan den lijve hoe onpersoonlijk de zorg is
Na eindeloos aandringen bij haar huisarts en gynaecoloog op extra onderzoeken krijgt Stefanie Veraghtert op haar 26e de diagnose agressieve baarmoederhalskanker. Ze krijgt daarna goede medisch zorg, maar die is verre van mens-of persoonsgericht. Nu sterken haar ervaringen haar in het wakker schudden van zorgprofessionals.
tekst: Naomi van Esschoten
‘De baarmoederhalskanker heeft uitzaaiingen. Je hebt zo’n vijf procent kans dat je dit overleeft’, zei de gynaecoloog in het consult dat hooguit een paar minuten duurde. Met dat nieuws werden Stefanie en haar moeder naar huis gestuurd, waar ze moesten wachten op een oproep van het ziekenhuis voor een operatie. ‘Maar ik moest eerst maar eens thuis zien te komen: mijn moeder ging onderuit op de gang. Op dat moment hadden we natuurlijk direct psychosociale hulp aangeboden moeten krijgen, of een gesprek met een maatschappelijk werker. Maar ik reed naar de huisarts voor kalmeringstabletten voor mijn moeder.’
Ogen dicht
Maanden daarvoor had Veraghtert al meermaals vergeefs aan de bel getrokken. ‘Ik had al last van bloedingen bij het vrijen, maar de dokter zei dat het een hormonaal probleem was. Ook bij mijn sollicitatie voor een droomjob bij Unesco in Parijs kreeg ik een medische keuring, maar het uitstrijkje liet niets afwijkends zien. Ik vertrok dus naar Parijs en stelde mijn moeder nog gerust; het is in elk geval geen kanker. De klachten werden steeds erger, terwijl de huisarts en de gynaecoloog bleven me maar geruststellen. Uiteindelijk eiste ik een onderzoek bij mijn gynaecoloog. Na tien seconden zei hij geschrokken: dit heb ik nog nooit gezien. De eerste keren moet hij me met zijn ogen dicht hebben onderzocht.’
Meelijdende blikken
Tijdens het behandeltraject viel het Stefanie vooral op hoe weinig mensgericht zorgverleners haar bejegenden. ‘Goede zorgverleners heb ik volop gezien. Maar menselijkheid was er zelden. Verpleegkundigen keken me hooguit meewarig aan als ik in de wachtkamer zat. Daar heb je als patiënt niets aan: ik weet wel dat ik geen geluk heb gehad. In het hele traject is er niemand geweest die eens een arm om me heen heeft geslagen of gewoon heeft gevraagd hoe het met me ging.’ Veraghtert weet dat zorgverleners een hoge werkdruk hebben. ‘Hun focus ligt op behandelen. Maar het mag geen excuus zijn om geen menselijk contact meer te hebben met patiënten of oog hebben voor hun behoeften. Want dat is uiteindelijk waarom ze dit vak hebben gekozen.’
Dat komt binnen
In haar lezing vertelt ze over haar eigen rollercoaster in de zorg, waar ze tegenaan is gelopen en staat ze stil bij waar er ruimte is voor verbetering. Van psychosociale steun buiten het ziekenhuis, nog vaak een ondergeschoven kindje, tot concrete voorbeelden in het ziekenhuis. ‘Zo kreeg ik pas geleden een controle in een robotbox. Ik werd gewogen, mijn bloeddruk werd gemeten en ik kreeg een ticket met alle data erop. Efficiënt, maar menselijk? Zorg dan dat die ticket recht geeft op een gratis kop koffie in de horeca, waar mensen met elkaar kunnen praten. Kleine dingen kunnen zo’n een groot verschil maken.’
Na afloop hoort ze vaak terug dat haar verhaal binnenkomt én motiveert om het vanaf nu anders te doen. ‘Mijn boodschap is niet dat mensen hun werk niet goed doen, maar juist meer oog mogen hebben voor zichzelf. Veel zorgverleners hebben een burn-out of zitten er tegenaan. Ik denk dat het helpt als je weer betekenis vindt in je werk.’
Nieuwsgierig naar de lezing van Stefanie Veraghtert?
Stefanie spreekt op 13 februari tijdens het congres Persoonsgerichte Zorg. Bekijk het volledige programma hier >
Heeft u vragen?
Neem dan contact op met dorien.dejong@bsl.nl.