VerkehrsRundschau Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
De intensievere aanpak van fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s) heeft effect. Dit blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). In 2013 en de eerste helft van 2014 legden de zorgkantoren ruim 14 duizend huisbezoeken af om vast te stellen of pgb-geld rechtmatig en doelmatig werd gebruikt. Ook voerden zij ‘bewuste-keuzegesprekken’ met mensen die een PGB willen aanvragen.
Bij 7 procent van de huisbezoeken rapporteerden de zorgkantoren een vermoeden van fraude. In 2013 stelden zij voor bijna 11 miljoen euro aan pgb-fraude vast, zo meldt de NZa. Ook het voeren van bewuste-keuzegesprekken helpt om onrechtmatig gebruik van pgb-geld tegen te gaan. Uit de gesprekken bleek dat tweederde van de budgethouders niet in staat is om het budget zelf te beheren. Een kwart van de budgethouders is daarnaast niet op de hoogte van zijn rechten en plichten. Op basis van de gesprekken werd 20 procent van de aanvragen afgekeurd of niet direct toegekend.
Zorgvraag
Uit het onderzoek blijkt dat het pgb een belangrijk instrument is om in de zorgvraag te voorzien. Bij 80 procent van de cliënten wordt de zorg via het pgb geregeld omdat er geen andere mogelijkheden zijn om de benodigde zorg te organiseren. Ook uit de huisbezoeken komen positieve voorbeelden naar voren van de manier waarop een pgb kan voorzien in de zorgvraag.
Fraudebestendiger
Om het persoonsgebonden budget in de toekomst fraudebestendiger te maken doet de NZa een aantal voorstellen. Zo zou onrechtmatig besteed pgb-geld ook moeten worden teruggevorderd bij de zorgverlener. Op dit moment kan het zorgkantoor pgb-gelden die niet goed besteed zijn, alleen terugvorderen bij de budgethouder, bij de cliënt dus. Dit vindt de NZa onwenselijk. Mensen weten vaak niet dat de zorgverlener het geld niet goed gebruikt heeft. Het terughalen van pgb-geld bij de zorgverlener vergt wel een wetswijziging.
Verder stelt de NZa voor om toelatingseisen mogelijk te maken bij het aanvragen van een pgb. Zorgkantoren zouden deze eisen vorm moeten geven. Gedacht kan worden aan het verplicht stellen van een bewindvoerder bij kwetsbare mensen of een verplicht huisbezoek. Ook dit is nu juridisch niet mogelijk.
Betalingsproblemen
Begin 2015 deden zich problemen voor met de uitbetaling van pgb’s door de Sociale Verzekeringsbank en met de bereikbaarheid van de SVB. Er zijn noodmaatregelen genomen om de uitbetalingen van de pgb’s zeker te stellen. Zorgovereenkomsten en zorgbeschrijvingen zijn nu niet allemaal vooraf gecontroleerd. Dit maakt het risico groter dat er onrechtmatige uitbetalingen plaatsvinden aan zorgverleners. De NZa pleit ervoor dat de zorgkantoren en de SVB de betalingen en overeenkomsten achteraf controleren.