Veel ziekenhuizen lopen een grote kans dat ze diep in de rode cijfers belanden als ze geen aanvullende maatregelen nemen. Dat is een van de uitkomsten van de ‘BDO-benchmark Ziekenhuizen 2010’, een financiële analyse op basis van jaarrekeningen over het verslagjaar 2009.
Resultaat “alarmerend laag”
Hoewel de nettowinstmarge van ziekenhuizen het afgelopen jaar is verbeterd, blijft de financiële positie van algemene ziekenhuizen in Nederland zorgwekkend. Afgezet tegen de eerder voorgenomen bezuinigingen en de huidige financiële onderzekerheden is het resultaat “alarmerend laag” stellen de uitvoerders van de BDO-benchmark Ziekenhuizen 2010.
Nettowinstmarge
Op het eerste oog schetsen de onderzochte jaarrekeningen een positief beeld. Het totale resultaat van alle algemene ziekenhuizen in Nederland steeg ten opzichte van 2008 met 71 procent naar 212 miljoen euro. Uitgedrukt in een percentage van de totale bedrijfsopbrengsten steeg het resultaat van 1,1 procent naar 1,75 procent; een aanzienlijke verbetering van de nettowinstmarge.
Druk op de budgetten
Onderzoeker en partner bij BDO Chris van den Haak: “Hoewel deze week bekend is geworden dat de voorgenomen korting van 549 miljoen euro voor de algemene en academische ziekenhuizen vooralsnog door de rechtbank is verboden, is één ding zeker: de druk op de budgetten van ziekenhuizen blijft onverminderd hoog. Zonder ingrijpen wordt de zorg onbetaalbaar. Een totaal resultaat van ruim 200 miljoen euro vormt – gegeven de huidige vermogenspositie van de ziekenhuizen – geen sterke basis voor de hoe dan ook te verwachten bezuinigingsmaatregelen. Daarentegen laat een aantal ziekenhuizen wel een behoorlijke financiële performance zien en geven diverse ziekenhuisbestuurders in reactie op het BDO-rapport aan dat kostenbesparingen mogelijk zijn.”
Zwakke solvabiliteit
In het licht van de voorgenomen bezuinigingen is de gemiddelde solvabiliteit van de ziekenhuizen zwak, concludeert BDO. De ziekenhuizen versterken weliswaar hun vermogenspositie: het eigen vermogen nam in 2009 toe met 19 procent tot 1,6 miljard euro. Echter, de gemiddelde solvabiliteit bedraagt slechts 12 procent. Enkele ziekenhuizen hebben al een negatief eigen vermogen en een behoorlijk aantal heeft een solvabiliteit van nog geen 10 procent. Slechts één ziekenhuis heeft een solvabiliteit van 30 procent.
Stijging overige bedrijfskosten
De totale opbrengsten en de totale bedrijfslasten vertoonden in 2009 een vrijwel gelijke stijging van respectievelijk 7,4 en 7,0 procent. De opbrengsten stegen met name door een toename van het aantal poliklinische bezoeken en verpleegdagen. Het grootste deel van de stijging van de bedrijfslasten werd veroorzaakt door een toename van de personeelskosten met 5 procent. De post overige bedrijfskosten steeg in 2009 met gemiddeld 10 procent. Onderzoeker Rob Karlas, tevens partner bij BDO: “Voor een belangrijk deel hing dit samen met de stijging van de productie, maar in tijden van toenemend bedrijfsmatiger werken mag je toch ook van algemene ziekenhuizen verwachten dat een relatieve verlaging van de kosten mogelijk moet zijn. Slechts enkele ziekenhuizen laten een daling van de overige bedrijfskosten zien, concluderen we uit onze cijfers.”