AppleMark
De vergoedingenstructuur in de zorg moet mede gebaseerd worden op kwaliteitsverbetering. In ziekenhuizen en tussen ziekenhuizen en andere zorgaanbieders onderling moet gestuurd worden op wetenschappelijk onderbouwde uitkomstindicatoren. Bovendien moet minister Schippers het ‘jaar van de transparantie’ een vervolg geven met het thema ’toegevoegde waarde voor de patiënt’.
Dit bepleit het programma Meetbaar Beter in een petitie die het heeft overhandigd aan de Vaste Kamercommissie voor VWS.
Meetbaar Beter roept op om zorgaanbieders te stimuleren de voor patiënten relevante uitkomsten van zorg en de daarvoor gemaakte kosten centraal te stellen. In Meetbaar Beter hebben veertien hartcentra en vijf dottercentra een instrument ontwikkeld waarmee patiënten kunnen zien welke uitkomsten ze van een behandeling mogen verwachten. Het doel is het aantoonbaar verbeteren van de zorg.
Het sturen op uitkomsten van zorg leidt tot kwaliteitsverbetering in de vorm van bijvoorbeeld minder hersteloperaties of IC-dagen. Bovendien draagt het positief bij aan bijvoorbeeld versnelde werkhervatting door de patiënt, waardoor op de arbeidsmarkt kosten verlaagd worden. “Binnen het huidige beleid is het effect echter dat door dit type kwaliteitsverbetering de vergoeding voor het ziekenhuis lager wordt; er wordt immers minder productie gedraaid”, staat in de petitie te lezen.
Zorgverzekeraars
Daarnaast lijken grote zorgverzekeraars het niet uitvoeren van behandelingen te stimuleren, zonder te evalueren of dit wel echt beter is voor patiënten. Minder behandelingen leiden tot lagere kosten, maar wat het betekent voor de individuele patiënt telt niet. “Het resultaat, of een patiënt beter wordt of minder vaak hoeft terug te komen, staat tot nu toe veel minder centraal dan wenselijk is.”
Meetbaar Beter pleit ervoor om vergoedingen in de zorg niet langer te baseren op behandelingen die zijn uitgevoerd, maar op de resultaten van alle behandelingen voor een bepaald ziektebeeld. Dennis van Veghel, directeur van de stichting Meetbaar Beter: “Zorgaanbieders die meedoen aan Meetbaar Beter doen dit vanwege een intrinsieke gedrevenheid om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Die gedrevenheid moet ondersteund worden met de juiste vergoeding, om te voorkomen dat de omzet in gevaar komt.”
Alle betrokken zorgverleners in de keten creëren met elkaar de waarde voor de patiënt. Het inhoudelijk en organisatorisch verbinden van deze zorgverleners rondom zorgprocessen voor bepaalde patiëntgroepen kan veel toegevoegde waarde opleveren, volgens Meetbaar Beter. “Alle zorgverleners in de hele keten moeten een bijdrage leveren aan verbetering van de kwaliteit van zorg”, zegt Edgar Daeter, bestuursvoorzitter en cardiothoracaal chirurg. In de hartzorg gaat het zowel om de cardioloog in een hartcentrum als de fysiotherapeut in een revalidatiecentrum.
De patiënt
Met de petitie richt Meetbaar Beter zich op de Tweede Kamer, maar de organisatie gaat zelf ook in gesprek met partijen uit het veld, zoals raden van bestuur van zorgaanbieders en met zorgverzekeraars. Ook zij moeten doordrongen raken van het feit dat hun beslissingen gebaseerd moeten zijn op de vraag wat de patiënt ermee opschiet.
Dit geldt bijvoorbeeld voor concentratie van zorg, recent nog in het nieuws vanwege de wens van CZ om de behandeling van prostaatkanker te concentreren in twee centra in Nederland, naar voorbeeld van de Martini-Klinik in Hamburg. Van Veghel brengt een nuance aan in de reden hiervoor: “De Martini-Klinik is groot geworden omdat men er op uitkomsten ging sturen, niet omdat de zorg voor prostaatkankerpatiënten er werd geconcentreerd.”
Sturen op uitkomsten
De basis voor Meetbaar Beter en het sturen op uitkomsten, is gelegd door Harvard-professor Michael Porter. Hij ontwikkelde de visie op ‘Value Based Healthcare’, dat Meetbaar Beter in de praktijk heeft gebracht en naar eigen zeggen geoptimaliseerd. Het programma wordt inmiddels internationaal erkend als best practice door theorie in praktijk te brengen en het vanuit de praktijk vervolgens verder te verbeteren.
In Meetbaar Beter publiceren negentien ziekenhuizen hun resultaten en delen die onderling, waardoor van bijna 150 duizend behandelingen inzichtelijk wordt hoe gewerkt kan worden aan verdere verbetering van kwaliteit en kostenreductie. Het uitgangspunt van het programma is dat de voor de patiënt meest relevante resultaten worden gemeten, zoals: wat is de kwaliteit van leven na de operatie?; hoe vaak moet de patiënt terugkomen voor een nieuwe behandeling; hoe snel re-integreert de patiënt weer op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt?
