Oud-voorzitter Frank de Grave van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) verwacht dat Nederland over tien jaar nog maximaal zestig ziekenhuizen telt. Nu zijn dat er nog een kleine honderd. De Grave doet zijn voorspelling in het brancherapport Zorg van ABN AMRO.
Fusie
“Steeds meer organisaties zullen de samenwerking zoeken”, aldus De Grave, sinds kort actief bij adviesbureau Twynstra Gudde. “In Friesland had je twintig jaar geleden een stuk of zes ziekenhuizen. En nu heb je fusiebesprekingen tussen Heerenveen en Leeuwarden. Gecombineerd met alle samenwerkingsafspraken die daar nu al zijn, hou je misschien voor de hele provincie één basisziekenhuis met daarom heen een aantal gespecialiseerde poli’s over. Die kant gaan we op, ook in andere delen van het land.”
Specifieke aandoeningen
ABN AMRO verwacht dat het ziekenhuislandschap daarnaast steeds meer bepaald zal worden door Zelfstandige Behandelcentra Centra (ZBC’s), die zich richten op specifieke aandoeningen en daarmee kwaliteit en doelmatigheid combineren. “Naarmate je je verder specialiseert, word je beter en goedkoper in wat je doet,” stelt sectordirecteur zorg Linze Dijkstra. “In het bedrijfsleven zie je dat overal.” ABN AMRO verwacht dat met de bundeling van regionale ZBC’s ook nieuwe, grote landelijke spelers in de ziekenhuismarkt hun opwachting zullen maken.
Motor
In het brancherapport benadrukt ABN AMRO de potentie van de zorgsector als economische motor. “Het is een grote economische sector die waarde creëert”, aldus Dijkstra. “Die waarde kunnen we wellicht nog meer verzilveren als we een aantal delen van de zorg uit het stelsel halen en in de commerciële markt zetten. In de ouderenzorg bijvoorbeeld zien wij daar wel mogelijkheden voor.” “Hoe je het ook wendt of keert: de zorg is een van de weinige sectoren die zal blijven groeien, zo niet de enige”, zegt De Grave. “En de generatie die nu vergrijst, heeft een ongelooflijke hoeveelheid geld beschikbaar voor gezondheid. Er is dus een markt én groei én geld.”
Private investeerders
Gezien de economische potentie verwacht ABN AMRO een groeiend aantal private investors. Die moeten volgens Dijkstra niet de illusie hebben snel geld te kunnen halen. “Het is beter om vanuit een duidelijke strategie in de zorg te investeren, bijvoorbeeld dat je wat ziet in specialistische ketenzorg en daar groei in kunt realiseren”, aldus Dijkstra. “Dat je specifiek iets in de gezondheidszorg wilt doen, is ook een pre. PGGM is een goed voorbeeld. Dat heeft als pensioenfonds voor de gezondheidszorg een duidelijke binding met de sector.”
Keuzes
Voorwaarde voor grotere private investeringen is wel dat er duidelijkheid komt over de overgang van een budgetgestuurd naar een meer marktgeoriënteerd systeem. “Bij de Tweede Kamerverkiezingen moeten heldere keuzes gemaakt worden”, vindt De Grave. “Want er lag een mooie straat in de gezondheidszorg, maar nu zijn de stratenmakers gestopt en dreigt de kar in de modder terecht te komen. We moeten doorbouwen, zodat we verder kunnen. Of we moeten terug, dat kan ook een keuze zijn. Maar zolang we geen beslissing nemen kost het enorm veel energie.” ABN AMRO pleit als financiële dienstverlener voor gereguleerde marktwerking met de mogelijkheid van overheidsingrijpen in het macrobudget.
