Het kabinet zet stappen om de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en het strafsysteem beter op elkaar te laten aansluiten. Daarmee moet het aantal personen met een psychische stoornis of verstandelijke beperking dat in een justitiële inrichting terecht komt, worden terug gedrongen.
Niet thuishoren
In het gevangeniswezen worden steeds meer personen opgenomen met een psychische stoornis of een verstandelijke beperking, terwijl ze hier eigenlijk niet thuishoren. De mogelijkheden om deze groep in de gevangenis te behandelen zijn begrensd. Ook kan de behandeling vaak niet worden afgemaakt omdat na afloop van de gevangenisstraf plaatsing van de gedetineerde in een instelling van geestelijke gezondheidszorg (ggz) vaak problemen oplevert.
Recidive
Een ongewenste situatie, vindt het kabinet, want directe terugkeer kan leiden tot recidive. Het wetsvoorstel Forensische zorg beoogt dit te verbeteren door een betere aansluiting tussen het strafsysteem en de geestelijke gezondheidszorg te verwezenlijken. Daartoe is onder meer de forensische zorg uit de AWBZ gehaald en het budget met ingang van 1 januari 2008 definitief overgegaan naar de begroting van Justitie.
Zorgmachtiging
De nieuwe wet voorziet ondermeer in het centraal inkopen van forensische zorg. Aan de hand van een uniforme methode wordt bepaald welke zorg en plaatsing nodig is. Daarnaast wordt het mogelijk om in elke fase van het strafrechtelijk traject te kiezen voor een behandeling in de ggz. Met een zogeheten zorgmachtiging kan de rechter zowel voor, tijdens als na de straf behandeling opleggen.