De Gezondheidsraad, het wetenschappelijk adviesorgaan voor regering en parlement, heeft nog altijd groot gezag en haar adviezen hebben grote doorwerking in beleid en maatschappij. De lange doorlooptijden van de adviezen van de raad vormen de zwakte van de organisatie.
Dit concludeert een externe evaluatiecommissie van de Gezondheidsraad in een rapport dat begin februari naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Achter het probleem van de lange doorlooptijden, dat al jaren zou spelen, gaat volgens de commissie een groter probleem schuil. Het ontbreekt de Gezondheidsraad aan het noodzakelijke aanpassingsvermogen aan een veranderende context, aldus de onderzoekers. Wat betreft de veranderende context doelen zij onder meer op de bredere toegankelijkheid van informatie en het afgenomen gezag van autoriteiten.
Ook in de huidige maatschappij is plaats voor een adviesorgaan als de Gezondheidsraad, “met een sterk wetenschappelijk profiel, dat transparante en toegankelijke adviezen produceert”, meent de commissie. Wel zijn veranderingen in organisatie en werkwijze nodig, zoals het vergroten van transparantie over de methoden van onderzoek en het standaardiseren van processen. Ook zou de raad alleen advies moeten uitbrengen bij voldoende wetenschappelijk bewijs.
Verder is het volgens de commissie van belang meer gebruik te maken van vaste commissies, in te zetten op innovatieve technieken afkomstig uit de informatietechnologie, internationaal meer samen te werken en het adviestraject efficiënter in te richten. Ook stelt de commissie veranderingen aan de organisatiestructuur voor.
Versterken
De Gezondheidsraad zegt in reactie op het rapport de komende jaren in te zetten op het behouden en versterken van de positie van de raad als wetenschappelijk adviesorgaan, het bekorten van de doorlooptijd, het versterken van de interne organisatie van de raad en het bouwen aan een responsief en innovatief wetenschappelijk secretariaat.
Volgens de raad zijn enkele door onderzoekscommissie voorgestelde aanpassingen door te voeren binnen de bestaande financiële kaders, zoals experimenteren met geavanceerde technieken voor literatuuronderzoek en uitbreiding van internationale samenwerking. Andere aanpassingen hebben wel financiële consequenties, omdat ze bijvoorbeeld de inzet van extra mankracht vergen. De raad gaat hierover met opdrachtgevers in overleg.
De evaluatie heeft betrekking op de periode 2013-2016. De Gezondheidsraad wordt sinds 1997 elke vier jaar geëvalueerd.
