for article DFZ 2014/04, Finances Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
De totale uitgaven aan persoonsgebonden budgetten zijn gegroeid van nog geen 298 miljoen euro in 2015 tot ruim 307 miljoen vorig jaar. Tegelijkertijd is zowel het aantal pgb-houders als het aantal declarerende budgethouders in 2016 fors afgenomen. Dit blijkt uit de Monitor Zvw-pgb wijkverpleging 2016 van onderzoeksbureau Panteia.
Het aantal pgb-houders is in 2016 afgenomen van zo’n 19.400 tot ongeveer 16.900, oftewel bijna 17 procent. Het aantal declarerende budgethouders nam nog iets harder af gedurende het jaar, blijkens de berekeningen van Panteia ging het van ruim 17.800 in januari tot iets minder dan 14.200 in december – dit is een afname van ruim 20 procent.
Ondanks dat het aantal pgb-houders afnam, stegen de totale uitgaven aan pgb’s juist. De uitgaven bedroegen in 2016 ruim 307 miljoen euro, terwijl dit in 2015 nog geen 298 miljoen euro was. Over het hele jaar berekend werd er per pgb-houder per maand gemiddeld 1614 euro uitgekeerd in 2016.
Formele zorg en verpleging
Panteia geeft geen verklaring voor de groei van de totale pgb-uitgaven, maar uit de monitor kan worden afgeleid dat de uitgaven voor formele zorg en verpleging zijn gestegen. Werd hieraan in totaal in 2015 nog 191 miljoen euro uitgegeven, vorig jaar was het ruim 206 miljoen euro (een stijging van bijna 8 procent).
De tarieven voor formele zorg zijn tussen 2015 en 2016 zijn gegroeid omdat ze met name richting de categorie 30-40 euro per uur zijn geschoven. Eind 2015 was nog bijna 28 procent uitbetaald aan tarieven tot 30 euro per uur en minder dan 47 procent tussen de 30 en 40 euro per uur. Eind 2016 ging slechts 12 procent van de uitgaven naar tarieven tot 30 euro en maar liefst 56 procent naar uurtarieven tussen de 30 en 40 euro.
Tezelfdertijd namen de uitgaven aan informele zorg en verpleging (mantelzorgers en vrijwilligers) juist af. Vrijwel alle informele zorg die pgb-houders declareerden is in 2016 verricht tegen een uurtarief van hoogstens 30 euro. In 2015 was er meer spreiding over de uurtarieven. In de informele tarieven is volgens Panteia duidelijk te zien dat er in 2015 nog geen vastgesteld maximum van 23 euro per uur voor informele zorg was. In dat jaar werd namelijk “aanzienlijk meer gebruik gemaakt” van uurtarieven lager dan 20 euro of hoger dan 30 euro.
Herindicaties
De afname van het aantal pgb-houders hangt volgens Panteia grotendeels samen met de herindicaties van oude indicaties afgegeven onder de AWBZ. Deze moesten uiterlijk in het eerste kwartaal van 2016 plaatsvinden. De afname komt doordat cliënten die onder de AWBZ een indicatie voor wijkverpleging op basis van een pgb hadden, hierop onder de Zorgverzekeringswet geen aanspraak meer maakten, niet meer in aanmerking voor een pgb kwamen of zich niet gemeld hebben voor een herindicatie. Vooral dit laatste kwam volgens zorgverzekeraars veelvuldig voor.
De dalende trend in declarerende budgethouders en uitgaven was er ook in 2015, volgens Panteia. Wel is er rond de jaarwisseling sprake van een trendbreuk: in januari 2016 was het aantal declarerende budgethouders ruim 10 procent hoger dan eind 2015. Aan het einde van 2015 waren er nog ruim 16.000 budgethouders.
Het totale uitgekeerde bedrag lag begin 2016 zelfs rond de 40 procent hoger. “Deze toename is grotendeels te verklaren doordat budgethouders soms pas in januari over het hele afgelopen jaar declareren”, aldus Panteia. Vanaf februari 2016 ligt het aantal declarerende budgethouders meer in lijn met het aantal van eind 2015. De structurele toename van enkele honderden budgethouders en de hogere uitgekeerde bedragen zijn toe te schrijven aan nieuwe indicaties per 1 januari 2016.
