Cliënten in de Amsterdamse verblijfspsychiatrie leven in een ‘ggz-getto’. Het gemiddelde aan dagactiviteiten ligt met vier uur per week ver onder de norm en voor rehabilitatie en herstel is nauwelijks aandacht. Dit concludeert bureau Adsearch in het onderzoeksrapport ‘Dag vol ledigheid’.
‘Kantoortjesverpleging’
In opdracht van de cliëntenraad van GGZ inGeest bezochten de onderzoekers gedurende zes maanden twee instellingslocaties in Amsterdam. De onderzoekers constateren dat het aantal uren individuele- en groepsactiviteiten bijna zeventig procent minder is dan waar de patiënten op grond van hun zorgzwaartepakketten (zzp) recht op hebben. Aangezien de activiteitenbegeleiders alleen binnen kantooruren werken, is er ‘s avonds en in de weekenden niets te doen. De dagactiviteiten worden bovendien grotendeels binnen de instelling georganiseerd. Cliënten komen daardoor amper de deur uit. Ook is er sprake van ‘kantoortjesverpleging’, waardoor er nauwelijks spontaan contact met cliënten is.
Inkooprelatie
Als reden voor de schrale kwaliteit voeren de onderzoekers aan dat er binnen de instelling geen gezamenlijke visie op rehabilitatie en herstel is. De functie van rehabilitatieplannen is onduidelijk en herstel lijkt nog een oningevuld begrip. Daarbij tellen formele barrières zwaarder dan cliëntenwensen. Als complicerende factor noemen de onderzoekers de inkooprelatie tussen de afdelingen en de dienst Dagbesteding, Arbeid, Training en Educatie (DATE). Als uitvloeisel van verzakelijkte interne verhoudingen moeten afdelingsmanagers sinds 2008 dagactiviteiten bij DATE inkopen.
Verbolgen
Hoewel de uitkomsten van het onderzoek betrekking hebben op twee locaties, doet het rapport sterk denken aan het geruchtmakende onderzoek “Een keten van lege zondagen”, dat het Trimbos Instituut in 2001 uitbracht. Dit onderzoek naar de kwaliteit van de verblijfspsychiatrie in Nederland bracht destijds een schok teweeg.
De raad van bestuur van GGZ inGeest zegt de onderzoeksresultaten serieus te nemen. Wel is de raad van bestuur verbolgen over het feit dat het onderzoek zonder ruggespraak naar buiten is gebracht, terwijl het rapport voor intern gebruik bedoeld is. De raad van bestuur krijgt op de website van GGZ inGeest bijval van voorzitter John Timmer van de cliëntenraad afdeling Amsterdam. “Wij zijn er niet bij gebaat de vuile was buiten te hangen, we willen met de raad van bestuur constructief bouwen aan oplossingen.”
Bovengemiddeld
Bestuurder Aartjan Beekman heeft ook kritiek op de gehanteerde norm voor dagactiviteiten. Volgens Beekman is het zuiverder om de dagactiviteiten af te meten aan het landelijk gemiddelde in plaats van aan de norm in de zorgzwaartepakketten. “Dat we niets doen is niet juist”, aldus Beekman. “In het Trimbos-onderzoek ‘Keten van lege zondagen’ scoren we bovengemiddeld ten aanzien van andere instellingen. De norm in 2001 was 5 tot 8 uur per week, het landelijk gemiddelde 50 minuten. In het huidige onderzoek kwam het gemiddelde op 5 uur per week op locatie Walborg.”
