Nauwere samenwerking over de lijnen van de curatieve zorg heen, dat is het vertrekpunt van het Nederlands Hart Netwerk (NHN) in Zuid Oost Brabant. Door uniforme zorgstandaarden, behandelprotocollen, uitkomstmaten en verbetermethoden te hanteren denken de deelnemende zorgaanbieders de hartzorg een flinke impuls te kunnen geven.
“Door deze manier van werken hoeft de patiënt straks niet meer achter de computer te zoeken welk ziekenhuis het goed doet, want het maakt niet uit of je in Reussel, Helmond of Eindhoven woont”, zegt Luc Theunissen, NHN-voorzitter en cardioloog in Máxima Medisch Centrum. “Omdat alle aangesloten zorgverleners een groot netwerk vormen, voldoet de hartzorg in heel Zuid Oost Brabant straks aan dezelfde strenge kwaliteitseisen. Waar deelnemers achterop raken, gaan we elkaar helpen.”
Het Nederlands Hart Netwerk (NHN) is een initiatief van de cardiologen van vier Brabantse ziekenhuizen, te weten het St. Anna Ziekenhuis, Elkerliek Ziekenhuis, Catharina Ziekenhuis en Máxima Medisch Centrum, aangevuld met vier eerstelijns zorggroepen. Het NHN heeft als missie om “de aantoonbaar hoogste patiëntwaarde te bieden voor patiënten met een hartaandoening, door gezamenlijk de volledige zorgketen op een optimale en uniforme wijze te organiseren”. Daarbij blijft overigens wel ruimte voor specifieke expertise, zoals de hartrevalidatie binnen het Máxima Medisch Centrum en hartoperaties en interventies aan het hart in het Catharina Ziekenhuis.
Neus stoten
Als eerste stap zijn de betrokken partijen begonnen met het beschrijven van alle zorgprocessen. “Wat daarbij natuurlijk opvalt zijn de schotten die er nu bestaan”, zegt Theunissen. “Tweedelijns cardiologen zouden met hun kennis de eerst lijn meer kunnen adviseren om zo de cardiologische zorg in de eerste lijn te verbeteren. Op een zelfde manier kunnen derde lijns cardiologen de tweede lijn adviseren. Maar we stoten voortdurend onze neus aan organisatorische barrières, waaronder de bekostiging.”
“Een ziekenhuis staat niet op zichzelf”, stelt Catharina-cardioloog Lukas Dekker, die samen met net Peter Polak (St Anna Ziekenhuis), Martijn Burg (Elkerliek Ziekenhuis) en Theunissen het NHN-ebstuur vormt. “Als tertiair hartcentrum wordt zeventig procent van onze patiënten verwezen vanuit andere ziekenhuizen. En we sturen ook altijd patiënten weer terug. Dat betekent dat er eigenlijk al netwerken bestaan, alleen kunnen die beter gedefinieerd en georganiseerd worden. Je bepaalt niet als individuele dokter of individueel ziekenhuis de uitkomst voor een patiënt, maar doet dat met z’n allen.”
Communicatie
“We zijn in de zorg over het algemeen best wel gewend onze eigen instelling te optimaliseren, maar juist die schakelmomenten kunnen heel belangrijk zijn voor zowel kwaliteit als efficiency”, vult Dennis van Veghel, programmamanager NHN en manager Coöperatie Catharina Hartcentrum, aan. “Hoe vaak zie je niet dat een patiënt wordt ingestuurd waarbij er vervolgens toch een aanvullende gegevensvraag is?”
“We zijn nog niet tevreden hoe de overdracht op dit moment geregeld is”, erkent Theunissen. “Communicatie van de tweede lijn naar huisartsen gaat nog vaak per brief, terwijl je meer continu contact wilt om te kunnen volgen wat er met een patiënt gebeurt.”
Groeien
Een ander punt van aandacht naast betere communicatie is het vertrouwen tussen verschillende partijen. “Je kunt zo’n initiatief niet in één keer neer zetten”, weet Dekker. “Het moet organisch groeien. Daarom zijn we begonnen met een enkel ziektebeeld in de vorm van boezemfibrilleren, gevolgd door hartfalen en acuut coronair syndroom.”
Het NHN denkt op korte termijn ook Regionale Transmurale Afspraken Cardiovasculair Risicomanagement (RTACVRM)te kunnen vastleggen. “Dat is op veel plekken in Nederland een heet hangijzer”, weet Theunissen. “Tijdens ons symposium op 14 september gaan we die ondertekenen. Daarmee zijn we één van de eersten in Nederland die dat echt op orde hebben.”
Typerend voor de aanpak van NHN is een gestructureerde verbeteraanpak waarbij het eigen handelen continu wordt getoetst. Zo moet een promotieonderzoek binnen de vier NHN-ziekenhuizen duidelijk maken wat de waarde is van strikte protocollen bij de behandeling van boezemfibrilleren. Internationaal onderzoek suggereert dat vrijwel nergens patiënten op alle punten volgens protocol worden behandeld, terwijl ligduur en mortaliteit waarschijnlijk omlaag gaan bij strikte naleving.
Verpleegkundigen
Een belangrijke rol binnen dit onderzoek is weggelegd voor gespecialiseerde verpleegkundigen. Zij moeten gaan vastleggen of er daadwerkelijk volgens de richtlijnen wordt behandeld. Daarnaast krijgen de gespecialiseerde verpleegkundigen ook binnen het behandelproces een centrale rol. “Een verpleegkundige kan meer tijd in patiënt investeren dan een cardioloog”, zegt Theunissen. “Daardoor voelen patiënten zich prettiger, hebben gevoel meer aandacht te krijgen. Verpleegkundigen kunnen rustig met een patiënt een half uur een filmpje bekijken en uitleg te geven, waar een cardioloog er misschien in 10 minuten doorheen knalt.” “Het is zelfs al aangetoond dat zulke geprotocolisseerde poli ‘s die door verpleegkundigen worden geleid sterfte onder patiënten terugdringen”, stelt Dekker. “Als een patiënt zich meer op zijn gemak voelt ,zal hij of zij zich beter aan de medicatie houden.”
Dit alles levert niet alleen een betere behandeling voor de patiënt op,maar bespaart ook kosten. Waar de gemiddelde behandelkosten voor boezemfibrilleren bij eenzijdige inzet van een cardioloog 3000 euro bedragen, zijn die bij een gecombineerde inzet van cardioloog en gespecialiseerde verpleegkundige 2300 euro, rekent Theunissen voor.
Het belangrijkste wapen van het NHN is wat Van Veghel betreft echter de terug-naar-de-kern-gedachte achter alle activiteiten. “Wij zijn terug bij waar het in de zorg allemaal om begonnen is; een dokter die een patiënt helpt. Het gesprek gaat over wat we doen voor de patiënt, dat is de kracht van dit netwerk.”
Op woensdag 14 september 2016 houdt het Nederlands Hart Netwerk van 18.00 tot 22.00 uur een mini-symposium op de High Tech Campus in Eindhoven. Aan deelname zijn géén kosten verbonden, er is accreditatie aangevraagd. Lees het oktobernummer van Skipr-magazine voor meer achtergrondinformatie over het Nederlands Hart Netwerk.
