Verpleegkundigen en verzorgenden vinden dat de besluitvorming over euthanasie niet buiten hen om moet gaan. Een kleine groep denkt ten onterechte dat zij zelf de euthanasiemiddelen mogen toedienen. Dit blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL en VUmc in het wetenschappelijke tijdschrift Patient Education and Counseling.
Bijna zeven van de tien verpleegkundigen en verzorgenden (69 procent) vinden dat een arts een euthanasieverzoek van een patiënt met wie ze veel contact hebben, met hen moet bespreken. Daarnaast geven vier van de tien (38 procent) aan dat zij wel eens de eerste persoon zijn geweest met wie een patiënt zijn euthanasiewens besprak. Ook vertelt ongeveer een derde dat zij ooit een arts hebben geïnformeerd over de euthanasiewens van een patiënt. Slechts 3 procent zegt ooit te hebben geweigerd deel te nemen aan besluitvorming rondom euthanasie.
Levensbeschouwing
Verpleegkundigen en verzorgenden met een religieuze of levensbeschouwelijke instelling vinden relatief vaak dat de arts de euthanasiewens van een patiënt met hen moet bespreken. Dit geldt ook vaker voor degenen die in een ziekenhuis of in de thuiszorg werken dan voor collega’s in verpleeg- en verzorgingshuizen.
Voorbereidende handelingen
Het komt weinig voor dat verpleegkundigen en verzorgenden aanwezig zijn bij euthanasie. Slechts 7 procent zegt dat zij daarbij ooit aanwezig was om een arts te assisteren. Opvallend is echter dat nog steeds 7 procent denkt dat zij zelf de voor euthanasie gebruikte medicijnen mogen toedienen, waar volgens de professionele richtlijnen alleen voorbereidende handelingen zijn toegestaan. Drie procent of minder geeft aan dat zij ooit de euthanasiemiddelen hebben opgehaald bij de apotheek, het infuus hebben aangesloten of voorbereid, of de oplossing voor de middelen hebben gemaakt.
Communicatie
NIVEL-programmaleider Anneke Francke noemt het ‘opmerkelijk’ dat een kleine groep nog steeds denkt dat zij de middelen mogen toedienen. “Professionele richtlijnen en de euthanasiewet zijn er duidelijk over dat alleen artsen dat mogen, en dan onder strikte voorwaarden”, aldus Francke. “Het blijft belangrijk dat in het basisonderwijs en de bijscholing voor verpleegkundigen en verzorgenden duidelijke informatie wordt gegeven over de morele en professionele grenzen bij euthanasie.”
Toch vindt Francke dat “verpleegkundigen en verzorgenden kunnen bijdragen aan de besluitvorming bij een euthanasieverzoek, doordat zij de communicatiepartner van zowel de patiënt en de familie, als van de dokter zijn.”
