De overheid en de VVT-sector moeten kiezen voor een drastisch andere koers. Zorgaanbieders moeten met name meer ruimte maken voor zelfredzaamheid en opdrachtgeverschap van zorgvragers. Dat bepleit een commissie onder leiding van Jan Terlouw die onderzoek heeft gedaan.
Onrust
Stijgende kosten, mogelijke bezuinigingen en dalende kwaliteit zorgen -als het over verzorging, verpleging en thuiszorg (VVT) gaat- voor de nodige maatschappelijke onrust. De vraag dringt zich op of chronisch zieken en ouderen in de toekomst een zelfstandig bestaan kunnen leiden. Voor de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) en de Stichting Onderzoek en Ontwikkeling Maatschappelijke gezondheidszorg (STOOM) aanleiding om het project Toekomst Zorg Thuis 2020 te starten. In het kader van dit rapport heeft een denktank, waarin naast Terlouw ook oud-NZa-voorzitter Frank de Grave, Univé-bestuurder Lidy Hartemink, SCP-dicteur Paul Schnabel en Erasmus MC-bestuurder Anton Westerlaken zitting hadden, een diepgaande toekomstverkenning opgesteld.
Stappen
Idealiter organiseren in 2020 veel ouderen en chronisch zieken hun hulp zelf. Technische hulpmiddelen en passende bouwvormen bieden ze daarvoor de mogelijkheden. Maar om die situatie te bereiken, moeten nu de juiste stappen worden gezet. Zo moet de thuiszorg er samen met huisartspraktijken en ziekenhuiszorg meer op gericht zijn om mensen gezond te houden. Naast preventie moet er geïnvesteerd worden in techniek die zorg thuis ondersteunt. Beroepskrachten leren daarnaast optimaal gebruik te maken van hulpmiddelen, zoals waarschuwingssystemen, bewegingmelders en consult op afstand.
Regie
De denktank pleit ook voor een sterkere regierol van de zorgvrager. Anno 2020 moet de zorgvragen geen klant, maar opdrachtgever zijn. Om die nieuw rol vorm te geven moet de financiering worden aangepast. ‘Zorgvouchers’ zorgen ervoor dat mensen zelf zorg thuis inkopen. Om het opdrachtgeverschap te bevorderen verdienen digitale netwerken en moderne woonvormen ondersteuning. Ook moet het werken in de zorg aantrekkelijker worden, ondermeer door flexibeler werken en meer eigen verantwoordelijkheid.