De faillissementen van de MC-ziekenhuizen voltrokken zich razendsnel. Door het gebrek aan financiële middelen trokken schuldeisers hun tijdelijke personeel terug, waardoor de zorg als een kaartenhuis in elkaar stortte. Tienduizenden patiënten van het Slotervaart ziekenhuis en IJsselmeerziekenhuis stonden min of meer op straat. De voorwaarden om veilige zorg te garanderen ontbraken. Er hebben zich weliswaar geen calamiteiten voorgedaan, maar er waren wel degelijk risico’s voor de patiëntveiligheid. Dat er geen ernstige ongelukken zijn gebeurd, is vooral te danken aan de toewijding van zorgverleners. Dat was de kritische boodschap van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Ongecontroleerde faillissementen
Ongecontroleerde faillissementen mogen nooit meer voorkomen, stellen beide toezichthouders. De Onderzoeksraad en de IGJ doen een reeks voorstellen die een gecontroleerde afbouw en overdracht van zorg moeten waarborgen, met name op het gebied van zorgplicht en faillissementsrecht. In een Kamerbrief vertelt de minister voor Medische Zorg dat hij alle aanbevelingen wil overnemen. Ook de aanbevelingen van de commissie-Van Manen neemt hij ter harte.
Boedelkrediet zorgverzekeraars
Wat opvalt is dat Martin van Rijn, de minister voor Medische zorg, vooral een grotere rol ziet voor zorgverzekeraars. Een acuut gebrek aan financiële middelen mag in de ogen van VWS nooit reden zijn om de zorg acuut te stoppen. Bij het faillissement van de MC-ziekenhuizen draaide zorgverzekeraar Zilveren Kruis de geldkraan dicht, waardoor de ziekenhuizen geen rekeningen meer konden betalen. Om de curator voldoende financiële middelen te geven, zou de overheid voor een vangnet kunnen zorgen. Maar die oplossing verhoudt zich volgens Van Rijn niet met de Zorgverzekeringswet, waar iedere zorgverlener verantwoordelijk is voor zijn eigen verzekerden. VWS wil daarom dat zorgverzekeraars samen een boedelkrediet garanderen. Daarmee kan de curator de noodzakelijke lopende uitgaven doen, zodat de zorg door kan gaan. Zorgverzekeraars hebben zich volgens de minister bereid getoond om nadere afspraken te maken over een gedeeld boedelkrediet.
VWS en geld
Het ministerie kan in ‘heel uitzonderlijke gevallen’ ook zelf financieel bijdragen. Dat is het geval als de continuïteit van cruciale zorg in het geding is of als er acute risico’s dreigen voor de kwaliteit en veiligheid voor de patiëntenzorg. VWS komt met geld over de brug als de betrokken partijen de problemen niet redelijkerwijs zelf kunnen oplossen. Wel moeten alle betrokken partijen zich financieel committeren aan een reddingsplan en een serieuze bijdrage leveren. Opvallend is dat VWS ook wil kijken naar de aansprakelijkheid van bestuurders en interne toezichthouders, als een reddingsplan is gericht op voortzetting van een zorginstelling.
Lees verder hoe VWS ongecontroleerde faillissementen wil voorkomen met een stille bewindvoerder. Ook wil de minister de zorgplicht van verzekeraars nader omschrijven en een speciale opleiding voor curatoren in de zorg.
Een zorgaanbieder zou niet failliet gaan als er toereikende budgetten zouden zijn, bij overschrijdingen budget personeelskosten aftrekken en wat overblijft vorderen, reële procentuele tarieven voor de behandelingen en het belangrijkste… meer vrijheid voor de zorgverleners om gewoon het werk te doen waar hij/zij voor is opgeleid.
Maar ja, dat zal wel niet repressief genoeg zijn in de ogen van de zorgverzekeraars. Die willen de zorgaanbieder knechten… onderwerpen als een gehorige.
Zorginstellingen gaan niet goed om met de budgetten die ze ontvangen. De bepaalde mensen in instellingen baden in weelde en op het moment dat het moeilijk wordt, wijzen ze schuld door. Daar moet iets aangedaan worden. Ook een betere verdeling van salarissen voor personeel. Dit is nu bedrijfsmatig verkeerd georganiseerd. Artsen en specialisten verdienen buitensporig, terwijl verpleegkundigen en ondersteuners financieel worden afgeknepen.
Helaas niet. Dit is verkeerd en geeft management en bestuurders een vrijbrief om te klungelen. Het is een van de taken van het management en het bestuur om te zorgen dat zorgorganisaties financieel gezond zijn en blijven. Dit betekent dat management en bestuurders eens moeten stoppen met al die onnodige uitgaven. Zoals o.a. het telkens inschakelen van veel te dure adviesbureau’s en wervings- en selectiebureau’s. Zorgorganisaties zwemmen niet in het geld. Dit is kennelijk niet doorgedrongen bij de beslissers. Door het faillissementsnadeel naar zorgverzekeraars te delegeren ontstaat er een verkeerd evenwicht. Dan moeten de zorgverzekeraars ook de zorginstellingen onder eigen beheer krijgen.