AppleMark
Een gevarieerde teamsamenstelling heeft een positieve invloed op de kwaliteit van de ouderenzorg. Niet alleen geeft diversiteit op het gebied van functieniveau en competenties de kwaliteit van zorg een impuls, ook de kwaliteit van leven van cliënten en de tevredenheid van de medewerkers stijgt. Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL.
Om beter in te kunnen spelen op de veranderende zorgvraag, die zowel groter als complexer wordt, is in 2012 het project Proeftuinen Ouderenzorg gestart. Als onderdeel hiervan gingen zeven teams proefondervindelijk op zoek naar de beste teamsamenstelling.
Gedurende het project werden de teams gevarieerder in functieniveaus of competenties, door bijvoorbeeld een verpleegkundige aan het team toe te voegen of medewerkers bij te scholen op het gebied van dementie of kleinschalig wonen.
Verpleegkundige
Vooral het toevoegen van een verpleegkundige blijkt meerwaarde op te leveren, met name bij de signalering van problemen bij cliënten en in de coaching en sturing van andere teamleden. Tezelfdertijd blijkt inbedding niet zonder te problemen. “De rol en positie van de verpleegkundige is nog niet binnen alle teams duidelijk”, zegt NIVEL-onderzoeker Linda Koopmans. “Dat kan voor onrust en weerstand binnen de teams zorgen. Duidelijkheid over ieders rol en positie en een goede introductie van verpleegkundigen in het team is dan ook essentieel.”
De teams ontplooiden daarnaast verschillende verbeterinitiatieven. Zo werd de samenwerking en communicatie binnen de teams verbeterd, maar ook de samenwerking met de huisarts, psycholoog en specialist ouderengeneeskunde en de communicatie met ouderen, familie, mantelzorgers en vrijwilligers. Deze open communicatie dwong de teams om na te denken over hun visie op ouderenzorg. Die verandert van taakgericht naar meer cliëntgericht. Het proeftuintraject leert dat veel medewerkers echter nog op zoek zijn naar de praktische invulling van een cliëntgerichte visie.
Eenduidige visie
Volgens de onderzoekers is het van belang dat teams een eenduidige visie op zorg formuleren en bereid zijn deze visie in praktijk te brengen. Een cliëntgerichte aanpak betekent ook dat individuele teamleden meer ruimte krijgen om de zorg aan ouderen te optimaliseren. Leidinggevende moeten wel bereid zijn om deze ruimte te bieden. Bovendien moeten teamleden deze ruimte willen en kunnen nemen. Het proeftuintraject leert volgens NIVEL dat de bereidheid om te veranderen en het vermogen tot veranderen binnen de teams belangrijke factoren zijn om een succesvolle omslag te maken.