Die vraag lag op 13 februari voor tijdens een symposium bij onze uitvoerder PGGM in Zeist. Minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen nam daar een onderzoeksrapport over het onderwerp in ontvangst. PFZW was samen met PGGM betrokken bij dit onderzoek.
Neerwaartse spiraal
Er zijn in de zorg te weinig handen aan het bed. Dat zorgt soms voor wachtlijsten, maar ook voor een te hoge werkdruk voor de mensen die werken in de zorg. Die werkdruk leidt tot een stijging van het ziekteverzuim én van het aantal werknemers dat arbeidsongeschiktheid raakt. De stijging van het aantal uitvallers komt bovenop een tendens die we al een aantal jaren zien: doordat we langer moeten doorwerken voordat we met pensioen kunnen, vallen meer mensen op oudere leeftijd uit. Want het werk in de sector kan fysiek en mentaal zwaar zijn, en dan is langer doorwerken lang niet voor iedereen mogelijk.
Behalve tot ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid, leidt de hoge werkdruk er ook toe dat meer mensen ervoor kiezen om de sector te verlaten en ergens anders aan de slag gaan. Dat maakt het probleem alleen maar groter; er ontstaat een neerwaartse spiraal.
Duur
Ook voor het pensioen in de sector is deze ontwikkeling niet goed. Wie arbeidsongeschikt wordt, blijft pensioen opbouwen bij PFZW, maar betaalt daar geen premie meer voor. Die premie wordt gedragen door het collectief. Door ons allemaal dus, want dat doen we solidair. Iedereen betaalt er een beetje aan mee. Maar hoe meer arbeidsongeschikten, hoe duurder deze solidariteit wordt. En dat gaat uiteindelijk ten koste van de betaalbaarheid van ons pensioen.
Veel potentieel
Tot zover het sombere nieuws. Er is ook goed nieuws te melden. Uit het gepresenteerde rapport blijkt dat veel parttimers in de zorgsector best wat meer uren zouden willen werken, als dat makkelijker wordt gemaakt. En door het enorme aantal mensen dat in deeltijd in de zorg werkt, ligt hier heel veel potentieel. Als iedereen die nu in deeltijd werkt een paar uurtjes extra gaat werken, is het personeelstekort in de zorg opgelost. Natuurlijk wil of kan niet iedereen meer gaan werken. Maar een kwart van de mensen wil dat wél, blijkt nu. Het moet dan wel goed beloond worden, zeggen ze, en er moet meer flexibiliteit in de roosters zijn dan nu vaak het geval is. Ook andere obstakels moeten worden weggenomen. Hoe dan ook: als je meer gaat werken, bouw je ook meer pensioen op. Dat is altijd mooi meegenomen.
Aan oplossingen die het mogelijk maken dat meer mensen meer uren gaan werken, wordt nu driftig gesleuteld. Het kan een belangrijke stap zijn op weg naar een gezonde zorgsector. Soms zijn (deel)oplossingen voor grote problemen niet zo ingewikkeld als je dacht. Ik werd er vrolijk van.
Peter Borgdorff
Directeur PFZW
Op zich een keurig blog, maar ik mis iets. Een kwart van de deeltijders zou wel meer uren willen maken, maar driekwart dus niet. Hoe komt dat? Als dat komt doordat men vindt dat men gewoon niet meer tijd heeft, omdat men bijv. ook een gezin met thuiswonende kinderen heeft, dan is daar weinig aan te doen.
Maar als dat komt omdat men ontevreden is over bepaalde aspecten van het werk, anders dan de al genoemde roosterflexibiliteit, dan is daar vaak wel wat aan te doen. Dus daar zou m.i. onderzoek naar gedaan moeten worden, er vanuit gaande dat dat nog niet gedaan is.