De Tweede Kamer stemde een week geleden in met strengere asielwetgeving, die hulpverlening aan mensen zonder verblijfspapieren illegaal maakt. “Onwerkelijk” voor de kwetsbaren, aldus de gemeenten, en “een klap in het gezicht” van iedereen die hen helpt. Volgens Groningen, Eindhoven, Utrecht en Amsterdam wordt barmhartigheid zo bestraft. In de zorg spreken onder meer de KNMG, V&VN, de Landelijke Huisartsenvereniging, de Nederlandse ggz, MIND, het NIP en Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland zich fel uit tegen de wet. De Pauluskerk in Rotterdam lanceerde een petitie, die inmiddels ruim 18.000 keer ondertekend is.
Gevaarlijk
Volgens de vier gemeenten die, naast Rotterdam, sinds 2019 de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV) verzorgen, stopt de wet het perspectief voor mensen die vaak toch al getraumatiseerd zijn. Het is daarmee “het begin van een leven in permanente angst”, ze ontvangen geen zorg meer en worden nog kwetsbaarder voor uitbuiting. De wet criminaliseert volgens de gemeenten de zorg die zij, burgers, vrijwilligers en professionals bieden en het draagt niet bij aan een afname van het aantal illegale mensen. “Voor deze afslag kiezen is ondoordacht, onverantwoord en ronduit gevaarlijk”, aldus de gemeenten aan de senatoren.
De steden benadrukken dat hun inzet de laatste jaren voor perspectief, namelijk terugkeer of verblijf in Nederland, voor de mensen zonder verblijfsvergunning heeft gezorgd. Zij willen daarom dat de zogenoemde bed-bad-broodregeling in hun gemeente blijft bestaan, ook nadat de rijksfinanciering hiervoor begin dit jaar door toenmalig minister Marjolein Faber (Asiel, PVV) werd gestopt. De vier gemeenten zijn bereid hier tijdelijk zelf voor te betalen om te voorkomen dat mensen op straat belanden.
Zorgplicht
Meerdere rechters oordeelden ook al dat de LVV nu niet mag worden gestopt, omdat de staat een zorgplicht heeft voor de opvang van ongedocumenteerden. De Raad van State onderzoekt nog op verzoek van het kabinet hoe de strafbaarstelling van hulp kan uitpakken, bijvoorbeeld omdat Nederland zich ook aan het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens moet houden. Daarna zal de Tweede Kamer hierover in debat gaan. De Eerste Kamer heeft dinsdag besloten om de wet pas te behandelen nadat het advies over de strafbaarstelling van illegaliteit is uitgebracht. (Skipr/ANP)
